آرشیو نقد و اندیشه
سیاست چیست؟- منوچهر صالحی لاهیجی
سرآغاز در رابطه با مقوله سیاست تا کنون دو مصاحبه با کانال اینترنتی «پشتِ عینکِ دیگران» داشتهام و در همین رابطه این نوشتار پژوهشی را تدوین کردهام. مفهوم سیاست سیاست معادل واژه پولیتیکا Politicaیونانی است که در دولتشهرهای یونان همه امور، فعالیتها، اشیاء، املاک و پرسشهائی را در بر میگرفت…
Read More »ریشههای تجدد، تاریخچه مدرسه علوم سیاسی-چنگیز پهلوان
مدرسه علوم سیاسی که بیش از صدوبیست سال پیش، در زمان مظفرالدین شاه در تهران تأسیس شد، یکی از اولین نهادهای آموزش عالی در ایران، و نخستین تلاش برای تدریس مفاهیم حقوق اساسی، علم سیاست و روابط بینالملل، و تربیت کارشناسان این رشته در ایران بوده است. شماری از مهمترین…
Read More »آیا تفکراصیل میتواند تروریستی باشد؟-علیرضا موثق
به تعبير اريک فروم، انسان قبل از خوردن ميوهٔ خرد و به تبع آن، قبل از وقوف بر تفاوت و تمايز میانِ خود با ديگر موجودات هستى، هنوز احساس تشخص و تفرد نداشت و با کائنات و طبيعت همذاتپندارى و احساس وحدت داشت. در آغوش مادر طبيعت بود؛ بسان کودکى…
Read More »در نقد مجازات قصاص- علیرضا موثق
) در قصاص، ریسک مجازات بیگناهان، به دلیل خطای انسانی و سهوی در روند دادرسی وجود دارد، اما در مجازات زندان این فرصت و امکان برای متهم ایجاد میشود که بعد از ختم دادرسی، مدارکی جدید به نفع متهم و جهت اثبات بیگناهیاش کشف شود. در مجازات قاصاص و اعدام…
Read More »ویژگیها و بغرنجی های جنبشهای ضد سیستمی- شیدان وثیق
امروزه، در سطح جهانی، ما شاهد برآمدنِ جنبشهای نوین اجتماعی با خصلت ضدسیستمی میباشیم. ویژگیهایی مشترک آنها را از جنبشهای اجتماعی کلاسیک متمایز میسازند. از آن جمله است نامتجانسیِ اجتماعی و طبقاتی؛ گوناگونی و گاه ناهمسوییِ خواستها؛ خودجوشی و گرایش نیرومند این جنبشها به خودگردانی؛ خودمختاری و استقلال نسبت به…
Read More »مصدق فراتر از زمان-نیکولاس گرجستانی-ترجمه: ن. نوری زاده
فصل اول ویژگی های یک میهن دوست ایرانی در جائی که راه و ردپائی است مرو. جائی برو که راه و ردپائی نیست تا اثر و رد پائی گذاری. رالف والدو امرسون بخش نخست: الف: مستوفی جوان (1) در سال 1892 (1271 خورشیدی) پسری ده ساله بنام محمد در…
Read More »ما و تاریخی که نمیشناسیم -احمد سیف
جنبشهای سیاسی – اجتماعی ناموفق سرنوشت عجیبی دارند. وقتی كه به دستانداز میافتند و در نهایت موفق نمیشوند، همهی اجزای آن گرفتار زلزله میشود. شماری از میان راه برگشته، انگشت حسرت به دندان میگزند و گاه عاقبتبهخیر هم میشوند. بعضیهای دیگر كه اغلب نگرش رمانتیكی به مسایل تاریخی و اجتماعی…
Read More »مطلبی در باره اسلام و چند موضوع تاريخی!- حسن بایگان
مقدمه توضیحی:چندی پیش صحبتهائی پیش آمد که ناچارا نامهای نوشته برای دوستان فرستاده شد. پس از آن متوجه شدم که اینگونه مسائل، سئوالات و یا مشکلات عام است و برای اکثریت ایرانیان کم و بیش وجود دارد. پس صلاح در آن دیده شد تا با اندکی تغییرات بسیار بسیارجزئی (بابت…
Read More »یک قرن جنگ زنان؛ از نقد “سد حجاب” تا روسریسوزان- اسد سیف
در نگاه جنسی مردان به زنان است که “موضوع حجاب” شکل میگیرد. در رویارویی ایرانیان با جهان مدرن این موضوع با “مسأله زن” درآمیخته، به حضور زن در جامعه نظر دارد. در ضرورت این حضور است که خواستهایی چون برابری زن و مرد در حقوق اجتماعی شکل گرفته، جنبشی را…
Read More »“بیداران” فرقه افراطیِ مذهب مدنی- هرمز هوشمند
وُوکیزم (Wokeism) گفته می شود انسان هائی که یکدیگر را از نزدیک نمی شناسند برای همکاری نیاز به ارزشها و دیدگاه های مشترکِ اخلاقی دارند. از بدو شکل گیری تمدن بشری حاکمان و قدرتمداران برای برقرای وحفظ هیرارشی قدرت از روایتها، و بزبان مدرن ایدئولوژی استفاده کرده اند. این روایات…
Read More »