موضوع: لزوم” فرالائیسیته”برای لغو حکم اسلامی”فتوا”-شیردخت زیارتی

:  دکتر در اقتصاد آموزش از دانشگاه سوربن، استاد سابق دانشگاه، مشاور سازمانهای بین المللی ( یونسکو و برنامه توسعه سازمان ملل و مدیر پروژه مطالعاتی بانک جھانی و اتحادیه اروپا ).

مقدمه :

– فتوا به معنای بیان حکم اسلام است که بوسیله فقیه داده می شود. در جهان اسلام از چهارده قرن پیش احکام شرعی برای هدف های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و به خصوص نظامی وجود داشت. فتوا به خصوص برای برانگیختن مسلمانان به جنگیدن به کار می رفت. یکی از فتواهای اخیرا، فتوای سید علی سیستانی بود که گفت ” جهاد بر شما جوانان عراق در برابر داعش واجب است. ” در تاریخ ایران هم در سال ۱۸۹۱” تحریم تنباکو” در زمان ناصرالدین شاه که میرزا سید رضی شیرازی، https://fa.wikipedia.org برای ممنوع کردن کاشت، مصرف و حمل و نقل تنباکو داد. این عمل برای اعتراض به واگذاری امتیاز انحصار تجارت آن به انگلستان بود که سلطه خارجی و استبداد را همزمان نشانه گرفت و در سال 1270 شمسی قرارداد  لغو شد.

– اما برای  استقرار حکومت جمهوری اسلامی از ” فتوا ” برای هدف های سیاسی در جهت کشتار مردم بیگناه استفاده شد. مثل فتوای خمینی که به وسیله علی خامنه ای برای موسوی خوئینی فرستاده شد و پیرو آن سینما رکس آبادان به آتش کشیده شد و 600 بیگناه و زن و کودک سوختند. هدف بد نام کردن حکومت شاه و به قدرت رسیدن خمینی بود.

– ” فتوا ” در حکومت جمهوری اسلامی به اعدام های دسته جمعی و بریدن دست و پا و انگشتان و تعزیر یعنی شلاق و شکنجه و قصاص همچنان ادامه دارد. خمینی با فتواهایش ایران را به قعر ارتجاع، سقوط داد به حدی که مرتجعین خرافاتی کشورهای همسایه هم از خمینی خواستند، فتوائی برای کشتن سلمان رشدی نویسنده کتاب ” آیات شیطانی ” که اسلام را به چالش کشیده بود، بدهد. خمینی فتوا داد.

 این نویسنده انگلیسی، هندی تبار، در انگلستان تحت حفاظت پلیس سالها پنهان شد، بالاخره در کنفرانسی در آمریکا توسط یک تروریست اسلامی با چاقو مورد حمله قرار گرفت و یک چشمش را برای همیشه از دست داد.

– در فرانسه هم حمله تروریستهای اسلامی به یک مدرسه یهودی وکشتن یک کودک ۵ ساله و عده ای دیگر به دلیل عقیدتی، ترس از اسلام را ایجاد کرده بود. کشتن نویسندگان مجله شارلی ابدو که کاریکاتور پیامبر اسلام را کشیده بودند توسط تروریستهای اسلامی به اسلام هراسی در جامعه افزود. بریدن سر یک معلم فرانسوی ساموئل پتی در جلوی در مدرسه به دلیل نشان دادن کاریکاتور محمد در کلاس، توسط یک مسلمان چچن پیرو فتوائی که در فضای مجازی از طرف یک آخوند داده شده بود، تنفر از اسلام را موجب شد و مسلمانان این کشور از دین زده شدند و اکثریت حاضر نیستند خود را مسلمان بدانند.

– فرانسه که با سیاست فرزند آوری مسلمانان، گفته می شد در سال ۲۰۲۵ اولین کشور مسلمان اتحادیه اروپا بشود، وقتی آمارگیری کردند، 51 درصد خود را ” خدا ناباور ” ، ۲۳ درصد کاتولیک، 10 درصد مسلمان و چند درصد پیرو ادیان دیگر معرفی کردند. قسمتی از خدا ناباوران، فرزندان مسلمانان شمال آفریقا بودند که برای کار به فرانسه آمده بودند و حاضر به اینکه مسلمان نامیده شوند نبودند. بسیاری از مسلمانان فرانسه خجالت زده بودند و از تبعیض جنسی به نام اسلام در ایران، افغانستان، یمن و امثالهم شرمنده شدند تا جائی که ” زنی بی حجاب ”  را بعنوان ” امام ” در تلویزیون نشان دادند تا اسلام را در فرانسه نجات دهند.       می خواستند بگویند به ” حجاب ” اعتقاد ندارند و ” زن ” هم می تواند ” امام ” مسلمانان باشد. و از اسلام افراطی فاصله بگیرند.

لزوم نئولائیسته برای لغو فتوی و احکام قصاص و نقص عضو:

فتوی خطر بزرگی برای امنیت مردم در جامعه است. عنوان ” مرجع تقلید ” که مردم را به میمون تشبیه می کنند که باید از یک آخوند بعنوان مرجع، تقلید کنند باید با قوانین لائیک برداشته شود. هیچ امتیاز خاصی، نباید یک فرد مذهبی بر دیگر مردم داشته باشند. همه با جدائی دین از حکومت، در مقابل قانون اساسی لائیک مساوی هستند و هیچکس مجبور به تقلید از دیگری نیست. فتوی باید غیر قانونی اعلام شود و فتوی دهنده، در جرم یا جنایتی که در اثر فتوایش رخ داده، شریک آن جرم و یا جنایت محسوب شده و باید قانونا مورد تعقیب قرار گیرد و مجازات شود.

فتوا علیه سلمان رشدی، چه بود و چه کرد؟

سلمان رشدی نویسنده انگلیسی هندی تبار و نویسنده کتاب ” آیات شیطانی ” در پانصد و چهل صفحه است. متن این کتاب اهانت به ساحت پیامبر اسلام در قالب یک رمان و داستان است. در آن آشکارا نامی از ” محمد ” نیاورده شده است. کتاب توسط انتشارات وایکینگ زیر مجموعه  ” پنگوئن ” منتشر شد. نویسنده کتاب هنگامی که قصد سخنرانی در نیویورک را داشت، پیرو فتوای ” خمینی ” مورد حمله یک تروریست افراطی اسلامیست قرار گرفت و گرچه جان سالم بدر برد اما یک چشمش را از دست داد. ( خبرگزاری مهر 2022 www.mehrnews.com) 

– ” ارتداد “، در اسلام یعنی ترک دین اسلام و خروج آگاهانه که آنرا، ” مرتد ” ( مسلمانی که از دین اسلام خارج شده است ) می نامند. سلمان رشدی، که نامی اسلامی دارد، مرتد محسوب گردیده و مسلمانان افراطی در پاکستان، هندوستان و بنگلادش، از خمینی که در ایران رهبر انقلاب اسلامی تلقی می شد، خواستند فتوای قتل او و ناشرین کتاب   ” آیات شیطانی ” را بدهد و او فتوا داد.

فتوا به سرعت موجب شهرت سلمان رشدی و کتاب آیات شیطانی شد. کتاب به زبانهای مختلف ترجمه شد. این کتاب که از نظر ادبی سطح بالائی نداشت، اما به دلیل شجاعت نویسنده در به چالش کشیدن اسلام، به سرعت به فروش رفت و به عنوان بهترین کتاب سال در انگلستان شناخته شد و بسیار غیر طبیعی، شهرت سریع نویسنده اش، سلمان رشدی را موجب شد. کتاب  ” آیات شیطانی ” در انگلستان تجدید چاپ شد ولی در هندوستان، انتشارش ممنوع شد. مترجم ژاپنی کتاب هیتوشی ایگاراشی به قتل رسید. ( ” آیات شیطانی”   fa.mawikipedia.org)

– در زمان دادن فتوا توسط خمینی، رهبر انقلاب اسلامی در ایران، علی خامنه ای، رئیس جمهور وقت بود و از فتوای خمینی دفاع کرد. بیان کرد که ” امام تیری شلیک کرده اند و خوب هدف گیری کرده اند و معتقدم، این تیر، روزی به هدف خواهد خورد. “

انجمن بین المللی قلم در آمریکا مخالفت خود را با توقیف کتاب ابراز کرد. پیامد آن اعتراضاتی در برابر، مرکز فرهنگی آمریکا در پاکستان، بود که 5 کشته و 60 زخمی توسط پلس بجا گذاشت. در ایران عزای عمومی اعلام شد و مراسم ختمی برای مسلمانان کشته شده پاکستانی در مسجد ارک برگزار شد. اما سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از سلمان رشدی حمایت کرد. خامنه ای این عمل را افشا سیاست آمریکا دانست.

– بعد از فتوا سلمان رشدی ” توبه ” ( اظهار پشیمانی ) نکرد ولی گفت که ” باید حساسیت دیگران را مد نظر داشته باشیم “. سران کشورهای عربی سکوت کردند. ناشران کتاب در انگلستان و آمریکا مورد حمله قرار گرفتند. ” موساد ” ( سازمان اطلاعات اسرائیل ) اعلام آمادگی برای حفظ جان سلمان رشدی به انگلستان را کرد. سلمان رشدی تحت حفاظت اسکاتلند یارد قرار گرفت. این امر در انگلستان پس از سوء قصد به جان سلمان رشدی توسط یک لبنانی بنام ” مصطفی مازح ” صورت گرفت. مواد منفجره که مازح به قصد کشتن سلمان رشدی با خود حمل می کرد قبل از رسیدن به رشدی، منفجر شده و خودش را کشته بود. جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا، فرانسوا میتران رئیس جمهور فرانسه، مارگارت تاچر، نخست وزیر انگلستان، وزیر خارجه هلند و کشورهای عضو جامعه ی اقتصادی اروپا، سفرای خود را به عنوان اعتراض برای مدتی کوتاه از تهران فراخواندند. خمینی عمل آنان را ناشی از جریانی ضد اسلامی و صهیونیستی دانست. چه ارتباطی به یهودیت داشت؟

خامنه ای گفت که اگر حکم امام نبود. از این کتاب فیلم ها می ساختند. و در تلویزیون ها نشان می دادند و اسلام را مسخره می کردند. نتیجه، فیلمی از آن کتاب در آمریکا ساخته شد. یک نشریه دانمارکی، کاریکاتورهای از پیامبر اسلام کشید. قرآن توسط یک کشیش آمریکائی آتش زده شد. خمینی این اعمال را، گناه عظیم و غیر قابل بخشش خواند.

– سوال و جواب در رادیو جوانان از دکتر شیردخت زیارتی:

سوال و جواب 1 : خانم زیارتی من پستی در فیس بوک شما دیدم، در مورد برنامه ای که تحت عنوان که ” لزوم فرا لائیسیته در ایران ” که شما برای جدائی دین از سیاست تدوین کردید، پیش بینی می کنید که باید ” فتوا ” لغو شود و عنوان ” مرجع تقلید ” از سیاست حذف شود. فتوا دهنده در جرم و جنایتی که در اثر فتوایش پیش آمده، شریک جرم و جنایت محسوب شود و قانونا با او برخورد شود. شما در چهار چوب باورهای لائیکی که دارید فکر می کنید باید بیان آقای سلمان رشدی را در مورد اسلام پذیرفت یا خیر؟ آیا شما فتوا علیه او را، فقط مورد انتقاد قرار می دهید؟ آیا توهین به پیامبری که چندین میلیارد پیرو دارد، با بیان سلمان رشدی قابل پذیرش است؟

جواب : کلا توهین به مقدسات هر کسی، عملی ضد دموکراتیک است. در سیستم لائیکی که من باور دارم این خوشایند نیست. من سلمان رشدی را قبل از فتوای آقای خمینی علیه او           نمی شناختم. و کتاب آیات شیطانی او را هم نخوانده بودم. اما بعد از فتوا کتاب او را پیدا کردم، بنظر من نویسنده خیلی خوبی نبود و کتاب را هم به دلیل پایین بودن  کیفیت ادبی جز چند صفحه اول نخواندم، اما شجاعت نویسنده برای به طنز گرفتن اسلام و ساختن داستانی، با انتقاد از زندگی شخصی پیامبر و همسرانش تامل برانگیز بود.

 بنظرمن، اگر کسی کتاب توهین آمیزی، به نظر خواننده می نویسد، می تواند آن را نخرد و نخواند و تبلیغ نکند. این نویسنده هم به نظر من برای جلب توجه، این موضوع را نوشته بود که نه با هنر ادبی، بلکه به دلیل جراتش مشهور شود. بعد از فتوا هم، برای آشتی با مسلمانان گفت که می بایست به حساسیت مردم توجه می کرد. البته توبه نکرد که قابل فهم است.

اینکه کسی را، با فتوا، به این دلیل محکوم به مرگ کنند و بالاخره چشمش را کور کنند، قطعا از طرف من مردود است. توهین ایشان خوب نبود، ولی عکس العمل با فتوا برای کشتن یا کور کردنش هم، مردود است.

سوال و جواب 2 : اسلام هراسی چگونه در غرب پیش آمد و نتیجه چه شد؟

جواب – همین نتیجه فتوا را که در مورد سلمان رشدی گفتیم در مورد کاریکاتوریستهای مجله فرانسوی شارلی ابدو، می توان گفت، که چگونه موجب شهرت مجله شد. من قبلا مجله شارلی ابدو را نمیخریدم ولی وقتی شنیدم در تلویزیون، چند تروریست اسلامی رفتند به دفتر مجله و نویسندگان مجله و کاریکاتوریستها را کشتند. مجله را که دلیل تجدید چاپ شده بود. خریدم که ببینم چه کشیده بودند و چرا کشته شده اند و چطور در فرانسه این کشتار ” اسلام هراسی ” ایجاد کرده است؟ 

– همیشه این نوع عملیات در درجه اول دودش به چشم مسلمانان ساکن فرانسه می رود. به حدی که رهبر مسلمانان فرانسه این کشتار را محکوم کرد. در مراسم رسمی خاکسپاری نویسندگان سخنرانی کرد و تاسف خود را بیان کرد. بعد در یک برنامه تلویزیونی یک خانم بی حجاب را به عنوان امام مسلمانان معرفی کردند که خودشان را از افراطی ها و آخوندهای ایرانی متفاوت نشان بدهند و بگویند که فتوای آنها را نپذیرفته بودند. پدر یکی از تروریستها که در شمال افریقا زندگی می کرد و به نظرم پسرش در درگیری با پلیس کشته شده بود، جشنی برپا کرد که شهادت پسرش را افتخار بداند. بین مسلمانان اختلاف و تفرقه ایجاد شد و افراطی ها منزوی شدند.

– قبلا هم چند تروریست اسلامی به یک مدرسه یهودی رفته بودند و عده ای را از جمله یک دختر 5 ساله را کشته بودند. موتوری که یکی از تروریستها سوار بود، عملا پس از کشتن یک نظامی که صاحب موتور بود دزدیده شده بود. ما در این نظامی که خودش یک زن مسلمان محجبه بود تبدیل به چهره ای علیه اسلام افراطی شد و در مدارس برای جلوگیری از وارد شدن جوانان به گروه های افراطی مثل داعش سخنرانی هائی می کرد. عملا گروهی از مادران مسلمان از او پیروری می کردند که فرزندانشان را از خطر جذب شدن توسط داعش حفظ کنند.

– بریدن سر یک معلم فرانسوی ساموئل پتی در جلوی در مدرسه اش برای نشان دادن کاریکاتور محمد توسط یک پناهنده چچن در فرانسه تنفر از اسلام را به نهایت رساند. این تروریست ۱۸ ساله از 5 سالگی در فرانسه پناهنده شده بود و تا ۱۸ سالگی هیچ پرونده ای در پلیس نداشت، چگونه با خواندن یک ” فتوا ” در فضای مجازی دست به این قتل فجیع زد، که نه تنها سر معلمی را که نمی شناخت و هیچ مسئله خصوصی با او نداشت برید، سی متر دورتر

پرتاب کرد. و بعد فرار نکرد، ایستاد تا پلیس بیاید، بجنگد و شهید شود! آیا کار مسلمانان افراطی، با این ” فتوا ” که یک آخوند، که دخترش جز دانش آموزان در کلاس این معلم بود، و هنگام نشان دادن کاریکاتور توسط معلم در کلاس نبود، تمام شد؟ خیر آشوب این ” فتوا ” فقط این مسلمان چچنی را که در کشور لائیک فرانسه بزرگ شده بود و تلویزیون لائیک و آموزش رسمی لائیک در مدرسه را گذرانده بود به قاتل تبدیل نکرد، بلکه سه نفر دیگر در شهر نیس فرانسه و یکسال بعد در سالگرد کشته شدن ساموئل پتی، یک معلم دیگر هم در همان مدرسه

به دست تروریستهای مسلمان دیگری کشته شدند. ” اسلام هراسی ” را به اوج رساند، تا جائیکه فرزندان مسلمانان که از شمال افریقا، سالها پیش به فرانسه مهاجرت کرده بودند در سرشماری خود را ” خدا نا باور” و غیر مسلمان معرفی می کردند. فرانسه که انتظار می رفت به دلیل سیاست فرزند آوری مسلمانان در سال ۲۰۲۵ اولین کشور مسلمان اتحادیه اروپا باشد، اکنون،  ۵۱ درصد جمعیت خدا نا باور و ندانم گرا، 10 درصد مسلمان و ۲۹ درصد کاتولیک و چند درصدی مذاهب دیگر و ادیان دیگر دارد.

سوال و جواب 3 : چرا در کشورهای سکولار آمریکا و آلمان و نظام لائیک فرانسه، مدافعان فلسطین را اخراج می کنند؟ چرا پشتیبان اسرائیل در نسل کشی هستند؟

جواب : این امر ارتباطی به سکولاریته یا لائیسیته ندارد. مسائل را مخلوط نکنیم. آلمان در زمان جنگ، چون نازیها یهودی ها را می کشتند، حالا اسرائیل هرکاری می کند پشتیبان اسرائیل است برای اینکه جبران ظلمی که به آنها زمان جنگ کرده شود. نازیها یهودیها را کشتند، انتقاش را اسرائیل از فلسطینی ها می گیرد. فلسطینی ها که بعد از جنگ، درهای کشورشان را به روی یهودیان جنگ زده باز کردند و یهودیان توانستند در جائیکه دوست داشتند زندگی کنند. حالا همین یهودیان، فلسطینی ها را می کشند و مجبور به ترک کشورشان می کنند. این مشکل دقیقا برای اینست که ” لائیسیته ” و جدائی دین از حکومت در اسرائیل وجود ندارد. اگر وجود می داشت یهودی و مسلمان باید برادرانه با هم زندگی می کردند و به یکدیگر احترام می گذاشتند. یعنی چه که اسرائیل، مسلمانان فلسطینی را بیرون کند و بجایش یهودی از خارج بیآورد و در شهرک هایی که در سرزمین فلسطین ساخته جا دهد؟ جنگ دلیل تفاوت ادیان است. ولی فقط همین دلیل را ندارد. دلایل اقتصادی هم دارد. در غزه معادن زیر زمینی گاز وجود دارد و بخصوص چون می خواهند در غزه یک کانال آبی بزرگ برای عبور کشتی ها حفر کنند. این کانال رقیب کانال سوئز خواهد شد. آمریکا مایل به کنترل راههای آبی است تا صدور کالاهای چینی را سد کند و نه تنها به این کانال جدید برای این کار نیاز دارد بلکه گفته کانال پاناما هم مال آمریکاست و با تعرفه های سنگین بر کالاهای چینی، صادرات چین را با مشکل روبرو کرده است.

سوال و جواب 4 : در اینکه چرا آمریکا مدافعان فلسطینی مثلا دانشجویان را تهدید به اخراج از دانشگاه و کشور کرده است؟

– بین این دانشجویان آمریکائی هم هست که خطر اخراج از دانشگاه را دارند. دانشجویان خارجی تظاهرکننده نه تنها ممکن است از دانشگاه اخراج شوند، بلکه خطر به بیرون رانده شدن از کشور آمریکا را هم دارند، با وجود این خطرات به تظاهرات برای فلسطین ادامه می دهند. باید بین ملت آمریکا و دولت آمریکا فرق قائل شد. چنانکه بین مردم ایران و حکومت ولایت فقیهی ایران فرق قائل می شویم.

– بیاد بیاورید که زمان جنگ ویتنام، این مردم آمریکا بودند که با تظاهرات خیابانی علیه دولت خودشان موجب پایان بخشیدن به جنگ نابرابرانه شدند. ویتنام بر امریکا پیروز نشد چون کشور فقیری بود و آمریکا برتری نظامی داشت به آخرین سلاح ها و هواپیماهای بمباران کننده مجهز بوده. این مردم آمریکا بودند که بر دولت آمریکا پیروز شدند. و خواهان پایان جنگ با اعتراضاتشان شدند و دولت تسلیم مردم شد.

– در مورد فرانسه هم اکنون تظاهرات ضد اسرائیلی با پرچم فلسطین همه جا دیده می شود. حتی اگر دولت در مورد نسل کشی در اسرائیل سکوت می کند، مردم از پای نمی نشینند و فضای مجازی پر است از عکسها و متون اعتراض آمیز.

– در مورد سازمان ملل، با وجودی که عملا این سازمان تحت نفوذ آمریکاست و اگر آمریکا پول ندهد، این سازمان در پرداخت حقوق کارمندانش هم مشکل خواهد داشت، ولی رئیس این سازمان به اسرائیل برای نسل کشی بارها اعتراض کرده است. نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هم در جواب توهین آمیزش به این سازمان، آن را ” مرداب متعفن ضد یهود ” نامید. بنابراین اعتراضات وجود دارد.

نکته پایانی 

اگر در ایران و اسرائیل لائیسیته وجود داشت و هم چنین در سیاست زنها مشارکت داشتند، هرگز به جنگ بین دو کشور نمی رسیدیم. سیاست را به زنها بسپارید تا با دموکراسی و لائیسیته آینده بهتری را برای نسل های آتی پی ریزی کنند. صلح ” ارزشی ” زنانه و جنگ ” ضد ارزشی ” مردانه است. اگر لائیسیته در ایران وجود می داشت ما به صلح اجتماعی ( بین زن و مرد )، صلح داخلی ( بین شیعه و سنی ) و صلح بین الملل ( بین ایران و اسرائیل ) دست      می یافتیم. ” لائیسیته ” پایه ” صلح ” است.

منابع :

1- فتوا در برابرعقلانیت ولائیسیته، چگونه رژیم را جاروکنیم، دکترشیردخت زیارتی ومانی، 10مه 2025.

2 – جدایی‌گرایی (لائیسیته ی) نوین چیست؟ در گفت‌وگوی اکبر کرمی و شیردخت زیارتی، 16 ژانویه 2025 .

3 – بحث آزاد جمعه ها: لائیسیته در ایران، معضلات و راهکارها؟ (بخش نخست) ، تلویزیون اینترنتی رنگین کمان بنیاد آزادی اندیشه و بیان ، 7 سپتامبر 2024 .

5 – گفتگو با دکتر شیردخت زیارتی در مورد لائیسیته نوین برای ایران ، رادیو پارس ، 4 ژوئن 2024 .

6- تشابهات و تفاوتهای سه مکانیزم جدایی دین از امور اداره کشور، 3 ژوئن 2025، سایت ایران لیبرال.

 ، گوگل، 2025.         fa.wikishia.net7- نهضت تنباکو،

8– حمله به سلمان رشدی، خبرگزاری مهر، 2022، www.mehrnews.com .

9- آیات شیطانی، گوگل ( ( fa.mawikipedia.org، 2025.

10 – دکتر شیردخت زیارتی، جناب منوچهر صالحی و دکتر رامین کامران آیا سکولاریسم یا لائیسیته نوین ، رادیو پارس ، 29 سپتامبر 2024 .