منشور لائیسیته ایران لیبرال در ۲۵ بند

سیاست و مذهب، دو بعد اساسی حیات اجتماعی بشر است; ولی از جهات بسیار و به صورتی بنیادی، از یکدیگر متمایز است.

هدف غایی سیاست دستیابی به امنیت است، ترجیحاً از طریق برقراری عدالت؛ هدف غایی مذهب، رستگاری است. اقتدار سیاسی بر پایۀ حاکمیت شکل می گیرد که پدیده ای تاریخی است؛ اقتدار مذهبی به تقدس متکی است که ورای تاریخ قرار دارد. در سیاست، نمایندگی، اعتبارش را از کشور و مردمش می گیرد؛ در مذهب، نمایندگی، اعتبارش را از تقدس اخذ می کند. در میدان سیاست، خطا عبارت است از تخطی از قانون، به جرم تعبیر می شود و مجازاتش توسط مراجع دولتی صورت می پذیرد؛ در مذهب خطا عبارت است از سرپیچی از فرامین الهی، به گناه تعبیر می شود و مجازات آن جهانی دارد. ساماندهی سیاست استفاده از ابزار قهرآمیز را لازم می آورد؛ ساماندهی مذهب مستلزم احتراز کامل از این ابزار است. تمامی مردمی که در دل یک واحد سیاسی زندگی می کنند، تابع اقتدار سیاسی هستند؛ فقط گروه مؤمنان هر مذهب، تابع اقتدار آن مذهب هستند.

در طول تاریخ، تفکیک عملی این دو حوزه، به مرور و با پیشرفت جوامع، هر چه جلوتر رفته و همزمان، فایدۀ این جدایی نیز هر چه بیشتر خود را به همگان نموده است. ولی تعمق در باب لزوم جدایی نظری این دو حوزه و برنامه ریزی برای جدا کردن عملی هر چه روشنتر و قاطع تر آن ها، خاص عصر جدید است. یکی از دلایل عمدۀ  اعتنا به لزوم این امر، مرجع قرار گرفتن دمکراسی است در دوران جدید و آگاهی به این امر اساسی که سیاست می تواند دمکراتیک بشود، ولی دین دمکراتیک شدنی نیست.

لائیسیته، شیوه ایست بی ابهام برای اجرای برنامۀ جدایی سیاست از مذهب. کارکرد آن، تصفیۀ مصادیق اختلاط سیاست و مذهب در صحنۀ جامعه است تا این دو را رسماً و با تدابیر قانونی مناسب از هم سوا نگاه دارد و با جدا کردن سیاست از مذهب، آزادی را در این دو حوزه پاس بدارد.

***

۱- لائیسیته روحانیان را از هر فعالیت سیاسی و خدمت دولتی منع می کند.

۲- لائیسیته برابری مطلق شهروندان را صرفنظر از اعتقاداتشان برقرار می سازد.

۳- لائیسیته حق همگان را برای داشتن یا نداشتن مذهب و تغییر مذهب، تضمین می کند.

۴- دولت لائیک مذهب رسمی ندارد.

۵- دولت لائیک در بحث اصالت و عدم اصالت مذاهب وارد نمی شود.

۶- دولت لائیک مذهبی را بر دیگری برتری نمی دهد و پیروان و روحانیان مذهبی را نسبت به دیگر مردم در موقعیتی ممتاز قرار نمی دهد.

۷- دولت لائیک برای هیچ مذهبی تبلیغ و با هیچ مذهبی مقابله نمی کند.

۸- دولت لائیک از تعرض به پیروان مذاهب مختلف جلوگیری می کند.

۹- دولت لائیک از هیچ مذهب و هیچ گروه روحانی پشتیبانی مالی نمی کند.

۱۰- دولت لائیک در ادارۀ داخلی هیچ مذهبی دخالت نمی کند.

۱۱- دولت لائیک هیچ عنصر مذهبی را وارد برنامۀ آموزش و پرورش نمی کند و آموزش های مذهبی را به اختیار شهروندان وامی گذارد.

۱۲- دولت لائیک از تأسیس احزاب مذهبی جلوگیری میکند و به هیچ گروه روحانی اجازۀ تأسیس حزب نمی دهد.

۱۳- دولت لائیک مالک تمامی اماکن مذهبی از هر نوع است و حق استفاده از آنها را به روحانیان و مؤمنان واگذار می نماید.

۱۴- دولت لائیک اجازه نمی دهد تا در اماکن مذهبی تجمعات سیاسی برگزار شود.

۱۵- دولت لائیک، از طریق سیستم بانکی، بر رد و بدل شدن وجوهات مذهبی نظارت می کند و از آنها مالیات دریافت می نماید.

۱۶- دولت لائیک، حق استفادۀ پیروان مذاهب مختلف را از فضای عمومی تضمین می نماید ـ با اجازۀ شهرداری ها و نظارت نیروهای انتظامی.

۱۷- در کشور لائیک، شهروندان تنها مرجع قانونگذاری هستند و منشأ مذهبی قانون نمی تواند برای تصویب و اجرای آن مورد استناد قرار بگیرد.

۱۸- در کشور لائیک، گناه، جرم محسوب نمی گردد و جرائم و مجازات آنها، فقط به حکم قانون کشوری تعیین می شود.

۱۹- در کشور لائیک ازدواج و طلاق صرفاً طبق قانون مدنی و نزد مراجع مجاز صورت میپذیرد و در غیر این صورت مطلقاَ فاقد اعتبار است.

۲۰- در کشور لائیک، روحانیان از حق انتخاب کردن و انتخاب شدن، محرومند.

۲۱- در کشور لائیک، روحانیان حق ورود به حوزۀ دادگستری را ندارند.

۲۲- در کشور لائیک، روحانیان حق ورود به حوزۀ آموزش و پرورش را ندارند.

۲۳- در کشور لائیک، روحانیان حق عضویت در نیروهای نظامی و انتظامی را ندارند.

۲۴- در کشور لائیک، تعطیلات رسمی مملکت فقط به حکم قانون دولتی معین می گردد.

۲۵- در کشور لائیک، رسانه های دولتی برنامۀ مذهبی پخش نمی کند.