آزادی خود را مدیون که هستید؟- رامین کامران

در روزهای اول سال صحبت جدی از آزادی احتمالی رهبران جنبش سبز است. شاید بالاخره چند سال تحت نظر بودن با تمامی امکانات رفاهی که زندانیان خودی را از غیر خودی متمایز میکند، به نظر حکومت کافی آمده است. وقتی اعدام نشدند، معلومم بود که حصرشان بالاخره پایانی خواهد داشت.

از ابتدا دو عامل در فرستادن این افراد به حصر و سپس طولانی شدن حبسشان، مؤثر بود.

یکی انتقامجویی از این خودی هایی که سالها از تمامی مواهب نظام برخوردار بودند و از برکتش به همه چیز رسیده بودند، ولی ناگهان با وقاحت تمام و به بهانۀ مضحک تقلب انتخاباتی در برابر نظام قرار گرفتند و به آن لطمه وارد آوردند ـ تقلبی که از روز اول اصل بود و بهره ورانش همینها بودند. دوم ترس از اینکه به هر صورت آزاد بودنشان میتواند باعث گرد هم آمدن مردم بشود و سر و صدایی به پا کند.

طی این سالها، اصلاح طلبان از هیچ کوششی برای آزادی این افراد فروگذار نکردند. در داخل، از طریق بسیج یاران و جلب همدلی و همکاری کسانی که اصلاح طلب محسوب نبودند. در خارج، با استفادۀ گسترده از امکانات تبلیغاتی فراوانی که خود به پشتوانۀ مالی رفسنجانی سامان داده بودند یا از طریق دول خارجی در اختیارشان قرار گرفته بود.

ظاهراً کار دارد کم کم به پایان نزدیک میشود و همین روزهاست که این سه نفر آزاد بشوند. بی حساب نخواهد بود اگر بگوییم که ظرف این مدت حس انتقامجویی قدری تشفی پیدا کرده است. ولی بخش دوم داستان اهمیت بیشتری دارد.

چنین به نظر میرسد که حکومت خیالش از بابت کارآیی سیاسی اینها و توانشان برای لطمه وارد آوردن به نظام که از اول هم تؤام با اغراق بود، راحت شده است. این راحتی خیال را باید بیش از هر چیز مدیون جنبش دی ماه دانست. حذف کامل اصلاح طلبی از خواستهای مردم، منطقاً بی اثری سیاسی اصلاح طلبان را به همه اثبات نمود. مرگ سیاسی که مسجل شده، دیگر آزادی جسمی مشکلی ایجاد نمیکند.

این هم از طنزهای تاریخ است که این افراد، آزادی خود را در نهایت مدیون کسانی خواهند بود که با آنها کوچکترین سنخیت سیاسی ندارند. با سابقه ای که از اینها و طرفداران ریز و درشتشان داریم، بعید است به روی خود بیاورند. مقصود یادآوری به خود آنها بود که زیاد هم هوا برشان ندارد و البته جلب توجه دیگران به قدرتی که دارند و همیشه بدان آگاه نیستند. ۲۲ مارس ۲۰۱۸