کسی به فکر صلح هست؟- رامین کامران

بحث و جدل های مربوط به اوکراین را همگی شاهدیم و آن چیزهایی هم که اسمش را می گذارند خبر و در عمل جز تبلیغات نیست، به سمع و نظر همۀ ما می رسد. جریان به جبهه بندی ختم می شود و اگر خوشبختانه جنگ به حداکثر خشونت خود صعود نکرده، متأسفانه کشمکش های سیاسی بر سر آن به درجه ای رسیده که در حد جنگ مذهبی است. حتی کافیست بگویید که قانون بین الملل باید در حق همه یکسان اجرا شود تا خونتان حلال گردد. نامشروع شمردن بی طرفی از شاخص ترین نشانه های جنگ مذهبی است: با ما باش و بمان، با ما نباش و بمیر.

آنچه از شما می پذیرند و حتی جداً توقع دارند، موضع گیری یک سره و بی اما و اگر است. اگر غیر از این یا کمتر از این بکنید به همکاری به جبهۀ مقابل متهمتان می سازند. وای به وقتی که کوشش در تحلیل بکنید که محتاج رجوع است به گذشته و  حق را هم معمولاً یکسره به یک طرف نمی دهد. در حقیقت، آنچه که از میانه مفقود است، فکر و طرح صلح است و آنچه که بهتر از هر چیز این بی اعتنایی به صلح را بر ما عیان می سازد، همین رو گرداندن از تحلیل است، بی ارج شمردنش و پس زدنش. حتی تصور صلح ـ حال از هر نوعش ـ محتاج تحلیل است. اگر اولی را نمی خواهید می توانید با خیال راحت دومی را دور بیاندازید.

این نگرش مردود است، چون هدف از هر جنگی صلح است، نه برعکس. طرف های دعوا تصاویری به کلی متفاوت از صلح در سر می پرورند ولی در این که کار باید به صلح ختم شود، همرأی هستند. شاهدیم که در یک طرف، روسیه و اوکراین لنگان لنگان مذاکراتی را ادامه می دهند که قرار است ترتیبات صلح بین دو کشور را معین نماید، ولی وقتی به بیرون و جبهۀ طرفداران اوکراین نگاه می کنیم، خبری از این حرف ها نیست. اگر این جا حرف از صلح نیست برای این است که آمریکا خواستار هر چه طولانی تر شدن جنگ است و بالا بردن هر چه بیشتر هزینۀ آن برای روسیه. صلحی را در افق به تصور نمی آورد چون خواستارش نیست، جنگ هر چه طولانی تر بهتر ـ مخارجش که بر عهدۀ آمریکا نیست…

باید این نکات را به ایرانیانی یادآوری کرد که عیناً شعارهای تبلیغاتی یک طرف را تکرار می کنند و تا زبان به تحلیل باز می کنید، به شما تهمت طرفداری از طرف مقابل را می زنند. احتمالاً سینه زدن برای یک طرف دعوا، تشفی خاطری حاصلشان می کند ـ دنیا که فقط کربلا و امام حسین نیست. شاید حتی فکر می کنند که دارند به این ترتیب فعالیت سیاسی می کنند که نمی کنند. نمی کنند چون فعالیت سیاسی محتاج به کار انداختن عقل است و فقط به شعار دادن به سود این و آن طرف، ختم نمی شود. کسانی که فریاد برمی دارند و عنایتی به شکافتن مسائل ندارند، فقط برای سیاست دیگران سوخت فراهم میاورند. این فعالیت سیاسی نیست، بارکشی سیاسی است ـ همان طور که بسیاری برای خمینی کردند.

۲۱ آوریل ۲۰۲۲، ۱ اردیبهشت ۱۴۰۱

این مقاله برای سایت (iranliberal.com) نوشته شده است و نقل آن با ذکر مأخذ آزاد است

rkamrane@yahoo.com