زنجیرۀ واگیر شایعه را بشکنیم-رامین کامران

بازار شایعه فقط با پیدایش ویروس کرونا نیست که داغ شده. شمار شایعاتی که با هدف سیاسی در بین ایرانیان پراکنده میگردد، بسیار است. این شایعاتی که از منبع معین، به طور سیستماتیک و هدایت شده در همه جا و در درجۀ اول در لجنزار شبکه های اجتماعی، تولید مثل میکند، هدف معینی را تعقیب مینماید و خطرش از هر بیماری واگیرداری بزرگتر است. باید زنجیرۀ شیوع آنها را شکست چون آیندۀ کشور و مردمش را در مخاطره میاندازد.

برای موفقیت در این کار، باید به طرز عمل کردن شایعه و کارکردش آگاه بود.

اول از همه باید دانست که قرار نیست شایعه، همه را قانع سازد. اصلاً قانع کردن هدف شایعه نیست. هدف ایجاد فضایی است که بر فکر و واکنشهایی کسانی که در معرضش قرار گرفته اند، تأثیر بگذارد، تأثیری حاشیه ای و جنبی، ولی دائمی و در صورت امکان سنگین. با سوق دادنشان به یک سو یا با بازداشتنشان از رفتن به سویی دیگر.

تاریخ انقضای هر شایعه کوتاه است. قرار نیست که شایعه تمام عمر همراه شما بیاید. مدت کوتاهی همراه شماست و در همین مدت باید کارش را انجام بدهد و اگر درست عمل نکنید، میدهد.

شایعه تکی و واحد عمل نمیکند. زنجیره ای کار میکند. تک تیر نیست، مسلسل است. به همین دلیل فکر نکنید یک بار که سرتان را دزدیدید، خطر رفع شده و در امانید. رگبار دائم است و دائم باید هشیار بود.

آنچه مهم است، تکرار و به عبارتی تولید مثل شایعه است و اینکه هر چه بیشتر در معرض دید قرار بگیرد. پس باید در نطفه خفه اش کرد.

نگذارید تکرار شایعه قوهُ تمیز شما را کرخت کند. خود را در برابر وسعت رواج شایعه نبازید. این حجم عظیم فقط از کف تشکیل شده و قوامی ندارد. شایعه قوتش را از حقیقتی که ندارد نمیگیرد، از تکرار شدنش توسط قربانیان خود میگیرد.

در برابر شایعه، واکنش اول شماست که مهم است و باید درست باشد. با بستن شما به رگبار شایعات، میخواهند مجال فکر کردن را از شما بگیرند و فرصت نشان دادن واکنش درست را از شما سلب کنند. اگر این فرصت را از دست بدهید، بازی را، لااقل یک دست بازی را باخته اید ـ برای همیشه. بعدش هزار حرف هم بزنید دیگر فایده ندارد. به قول آلمانیها، فرصتی را که در یک لحظه از دست بدهید، تمامی ابدیت هم نمیتواند به شما برگرداند.

شایعه را با کامنت نوشتن زیرش خنثی نمیکنند. به این ترتیب نوشتۀ شما زائدۀ شایعه میشود و دنباله  روی آن که اگر هم توجهی جلب بکند، جنبی است. اولین و مؤثرترین راه مبارزه با شایعه، شکستن زنجیرۀ واگیر آن است، بعد نقد و ابراز مخالفت. این کار باید جداگانه انجام شود و بدون نقل کامل شایعه، فقط با نقل مضمونش، همراه با نقد آنی.

برآمدن از پس شایعات که متأسفانه ایرانیان تا به حال چندان در آن مهارتی نشان نداده اند و به این ترتیب، خود را تبدیل به هدف آسانی برای شایعه پردازان کرده اند، یکی از نشانه های بلوغ و انضباط فکری است. اگر میبینید که اینهمه شایعه ایرانیان را هدف میگیرد، برای این است که بدخواهانشان، نقطۀ ضعف آنها را یافته اند و از آن بیشترین استفاده را میکنند. علاج این ضعف آسان است و درمانش هم مشمول تحریم دارویی نیست. همه چیز در ید اختیار شماست. درنگ نکنید

۲۹ مارس ۲۰۲۰، ۱۰ فروردین ۱۳۹۹

این مقاله برای سایت نوشته شده و نقل آن با ذکر مأخذ آزاد است

(iranliberal.com)