دو کلمه حرف حساب راجع به چین- حسن بهگر
جهان به سوی چند قطبی پیش می رود . ایران در میان تحریم ها و تهدیدها سرگردان است و با همه نادانی و بلاهت حاکمانش هنوز بر سرپاست . در 40 -50 سال اخیر بسیاری از دولت ها رشد غول آسایی کرده اند. برجسته ترین آنها چین است که امروز تبدیل به رقیب آمریکا شده است .منطقۀ خلیج فارس برای چینی ها به سبب تأمین انرژی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است ولی مراودات آنها با ایران، به علل مختلفی که عمده ترین آنها مخالفت بخشی از حکومت متمایل به غرب است دچار وقفه شده. می بینیم که در عمل قرارداد 25 ساله با چین را به گوشه ای نهاده اند.
نکتۀ جالب آنست که این سردرگمی در بخش نظامی و در رابطه با روسیه نیست و این تنش فقط در رابطه با چین مشاهده می شود.گرچه مخالفت با روسیه و چین از جانب هواداران غرب با تبلیغات بسیار ادامه داشته است ولی در یک طرف کار پیش می رود و در دیگری نه. این سیاست دو گانه بین شرق و غرب از مدت ها پیش حاکم بوده و جدال آن دو را در مسایل امنیتی و سیاسی و اقتصادی همواره دیده ایم که اغلب موجب ناکارآمدی حکومت می شود و در این میان بسیاری از مردم قربانی و منافع ملی ایران نابود می شوند. قرارداد 25 ساله با چین یکی از آنهاست و بد نیست نگاهی گذرا به روند ناکام ماندن این قرارداد بیندازیم .
چگونه مخالفت با چین کلید خورد؟
به جز احمدی نژاد که اولین نفری بود که با این قرارداد مخالفت کرد(1)، بیشتر اصلاح طلبان به این مخالفت پیوستند و این موضع با تشویق آمریکا به اپوزیسیون هم سرایت کرد. هیاهوی داخل به خارج از کشور سرایت کرد و شاهزاده پهلوی و برخی دیگر از فعالان سیاسی به مخالفان این قرارداد پیوستند.
سخنان احمدی نژاد در مورد مخفی نگهداشته شدن قرارداد و ندادن هیچ توضیحی به مردم کاملاً درست است. (2) ولی این برای اولین بار نیست و اغلب قراردادها به ویژه در مورد نفت مخفی بوده و به مجلس نرفته است . انگیزه احمدی نژاد در ایراد گرفتن به این قرارداد، بیشتر مطرح کردن شخص خودش بوده است و با انگیزۀ آن بخش از اصلاح طلبان که تمایل به غرب به ویژه به آمریکا دارند متفاوت است. خود احمدی نژاد قرارداد کرسنت را هم در پرونده خود دارد که در اثر اهمال او و خاتمی میلیاردها خسارت به ایران وارد آمده است.
یاعلی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: « مردم با شعار «نه شرقی، نه غربی ، جمهوری اسلامی» دست به انقلاب زده و مطالبه دیرینه خود که همان استقلال است را عنوان کردند. کشور ما مدت‌ها در قالب حکومت پهلوی و قبل از آن تحت سلطه بیگانگان بوده است و همیشه بیگانگان طمع به منابع زیرزمینی ما به ویژه نفت داشتند و هیچ وقت ما را رها نکردند. با چنین پیشینه و در چنین کشوری، درست نیست که در آستانه انقلاب اسلامی و بعد از اینکه یک قرارداد ۲۵ ساله را که هزار اما و اگر در آن است و مردم را نگران کرده، با چین بسته ایم؛ چنین اقدامی صورت بگیرد.» (3)
سخنان هراس افکنانه در مورد چین اساساً بی پایه است. این حرف ها متمرکز است بر سلطه استعماری و نگرانی از طمع به منابع نفتی . گویی تا بحال نفت را به کمپانی های غربی نمی فروختند. اصلاً به روی مبارک نیاوردند که اگر چین در این شرایط سخت تحریم نفت نمی خرید کمیت مملکت به کلی لنگ بود.
علی مطهری نماینده سابق اصلاح طلب در توئیتری با اشاره به سند همکاری 25 ساله ایران و چین تصریح کرد که قبل از امضای آن، تکلیف دو میلیون مسلمان چینی که در اردوگاه‌های اجباری شکنجه و مساجدشان تخریب می‌شود، روشن شود. علی مطهری یادش رفت که ایغورها را در داعش چه کسانی را استخدام می کنند و قصدشان از پشتیبانی از ایغورها چیست و تبلیغات غرب را باور می کند . اگر واقعا چنین تعصبی در مورد مسلمانان داشتی چرا زمانی که روس ها چچنی ها را سرکوب می کردند به دادشان نرسیدی؟(4)
این درد اسلام چه دردی است که گاهی بروز می کند و گاهی بروز نمی کند. همه این ها دست بدست هم داد تا چین هراسی رواج بگیرد. نگرانی های همه جانبه و ناروشن مبنی بر اینکه «ایران مستعمره چین شود» یا «زمین و منافع ایران به چین فروخته شود» همه گیر شد.
عباس عبدی اصلاح‌طلب با برنامه همکاری 25 ساله چین و ایران مخالف است ((5)و معتقد است که «با توجه به ناکارآمدی و فسادی که در تخصیص منابع وجود دارد هر گونه ورود سرمایه به ایران در شرایط کنونی جز اتلاف آنها و بدهکار کردن کشور، نتیجه دیگری نخواهد داشت.» این دیگر چگونه استدلالی است همه کشورها از سرمایه گذاری استقبال می کنند شما که اصلاح بلدید راه اصلاحی نشان بدهید واگرنه فکر نمی کنم بالا رفتن از از دیوار سفارت چین مشکلی را حل کند.
صادق زیباکلام، این قرارداد را با قرارداد انگلستان 1919 مقایسه کرد و نوشت :« برخلاف بسیاری از مسئولین مان که مرید و سرسپرده روس ها و چینی ها شده اند،ایرانیان تحصیلکرده تر نه به چین و نه به روسیه اعتمادی ندارند. »(6)
کسی از آقای زیبا کلام نپرسید آیا قرارداد برجام که همه چیز را به آمریکا و غرب می داد و حتا با کنترلی که در کشور ایجاد می کردند نوعی کاپیتولاسیون را اعمال می نمودچرا از نظر شما قرارداد خوبی بود؟
از برجام بگذریم، اعتماد شما به آقای ترامپ درست بود؟ تویی که پس از پاره کردن قرارداد هنوز اعتماد راسخت خدشه دار نشده بود. آخر ناسلامتی تحصیلکردۀ مملکت تویی که قرار است سرمشق بقیه بشوی؟
حسین راغفر، اقتصاددان ایرانی دیگر نیز خاطرنشان کرد: فلسفۀ امپریالیسم چین برای جهان‌گشایی برخلاف همه استعمارگر‌های پیشین در نظام جهانی، نه از طریق فشار نظامی بلکه از طریق در‌های اقتصادی است که بسیار محیلانه‌تر، کم‌هزینه‌تر و موفق‌تر است.
بله چین قصد اشاعه فرهنگ و یا ایدئولوژی خاصی را ندارد ولی چرا داشتن رابطه ی اقتصادی با کشوری که تقریبا با کلیه کشورهای جهان رابطه اقتصادی دارد برای ایران گناه است و سیاست استعماری پشتش نهفته است ؟ مگر بقیه مقصودشان از رابطۀ تجاری چیست؟
در این میان عطا بهرامی، کارشناس اقتصادی دانشگاه تهران از معدود کسانی است که نظر متفاوتی داشته و همواره بر اهمیت طرح همکاری 25 ساله چین و ایران در شکستن تحریم ها و مذاکره با آمریکا تاکید کرده است و ویدیوهای او همواره بر توافق همکاری چین و ایران تاکید داشته و از عضویت در سازمان همکاری شانگهای به سبب آنکه به ایران توان می دهد تا در برابر تحریم های آمریکا مقاومت کند، دفاع کرده است.
جالب آنست که هنگام قرارداد برجام جمهوری اسلامی رئیس جمهوری وقت حسن روحانی از فرستادن سفیر به چین خودداری کرد و مدت ها ایران در چین سفیر نداشت . کشوری که در انزوا به سر می برد تا این حد خودش درتخریب سیاست خارجی اش بکوشد نوبر است و فقط از حکومت ملایان برمی آید. طرفه آنجاست که قرارداد 25 ساله با چین را داده اند دست مهدی سفری معاون وزارت امورخارجه که در وصف حسن تشخیص سیاسی او همین بس که بتازگی گفته است (7) : «جمهوری آذربایجان شریک راهبردی ایران است» یعنی اذربایجانی که هر روز ادعاهای ارضی واهی علیه ایران دارد و پایگاه جاسوسی اسراییل علیه ایران است و حمله پهبادی به مرکز نظامی اصفهان از آنجا انجام پذیرفته است شریک راهبردی ایران است . بیهوده نیست پرونده 25 ساله با چین در اتاق مهدی سفری همچنان خاک می خورد.
طمع ورزی شرکت های چینی
چینی ها مانند هر کشور دیگری فکر منافع خود هستند و چون خود را در موقعیت برتر می بینند بی پروا می تازند. اقتصاد قانون خودش را دارد و در پی سود است و اقتصاد سوسیالیستی و کمونیستی هم نداریم .تجارت یعنی تاجر بدنبال سود است پس هر کشوری باید از منافع خودش دفاع کند و از فرصت ها استفاده کند .فساد در حکومت ج ا چیزی نیست که از چشمان چینی ها پنهان بماند. این گفته ی رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین از یادها نرفته است که گفت : قول دادم کسی به صندلی عسگراولادی نگاه چپ نکند.(8) هیات موتلفه سالیان دراز کلا اتاق بازرگانی را در ید قدرت داشتند و از بغل آن به ثروت های افسانه ای رسیدند و به گفته خود اسدالله برادر حبیب الله عسگراولادی تازه مسلمان به هفتمین ثروتمند کشور تبدیل شد. طبیعی است که چینی ها از این موقعیت بلبشو سوء استفاده کنند تا امتیازات بیشتری بطلبند . آنها به فکر منافع اقتصادی خود هستند و سال ها شاهد چپاول ملت ایران توسط امثال برادران عسگر اولادی بوده اند. برخی به کیفیت نازل جنس چینی ایراد می گیرند که اینهم بستگی به خریداریعنی تاجر ایرانی دارد که چه جنسی با چه کیفیتی می خواهد .
مجموعه ای از این سوء استفاده ها مردم را به چین بدبین کرد و در این میان قرارداد محرمانه صید ماهی در خلیج فارس که هرگز فاش نشد مردم ایران را بشدت خشمگین کرد. صید ماهی بی رویه موجب بیکار شدن بسیاری از صیادان و نابودی بسیاری از ماهی های خلیج فارس شد و صدمات زیست محیطی فراوانی به ما زد. سرانجام با همه مخالفت های مردم هرگزمعلوم نشد چه کسانی در حکومت پشت این قرارداد ننگین بوده اند . حتا سپاه پاسداران این قرارداد را مافیایی دانست وفرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: «باورم شد مافیایی پشت ماجرای صید ترال و کشتی‌های چینی وجود دارد، این صید در کانتینرهای منجمد شده به خارج کشور می‌رود.» (9)
سپاه پاسداران که به هیچ گروه و دسته ای متفاوت از جمهوری اسلامی رحم نمی کند چطور نمی تواند بفهمد که اعضای این مافیا کیستند او افزود: «ما مستنداتی در اختیار داریم و اگر نیاز باشد آنها را رو خواهیم کرد اما در حال حاضر نمی‌خواهیم به این مسئله ورود کنیم. اما می‌گوییم صیاد هم حقوقی دارد که باید حقش را از دریا بگیرد»
چرا نیازی نیست؟ این همه اعتراض و این همه آسیب و چپاول نیاز به افشاگری ندارد ؟ مشخص است که عواملی در حکومت از این قرارداد سود می برند.منتها مشکل اینجاست هر دو طرف قضایا در حکومت مشکل دارند و رعایت همدیگر را می کنند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در شهریورماه گذشته (5 شهریور 97) در برنامه تلویزیونی “حالا خورشید” به رضا رشیدپور، مجری برنامه گفته بود که «بحث حضور کشتی‌های چینی در دریای عمان یک بحث تجاری است.»
عجب. این چگونه توضیحی است؟ قرارداد صید ماهی تجاری است و مربوط به مردم نیست؟
قراردادهای جمهوری اسلامی تا زمانی که توسط شرکت های خصولتی مانند قرارداد صید ماهی با شرکت های چینی ها یا آقازاده ها بسته می شود به بهانه مسأله تجاری قابل بحث نیست اما هنگامی که قراردادهای عام المنفعه مثل خط راه آهن و غیره که می شود فریاد سلطه چین سر داده می شود.
دولتی که با این نحوۀ تجارت سرمایه مردم را به تاراج می دهد به مردم پاسخگو نیست . در حالی که اصول 77 و 78 همین قانون اساسی جمهوری اسلامی هم رعایت نشده است و به مجلس گزارش نشده و تصویب نگردیده است در حالیکه به موجب همین مواد عهدنامه ها، مقاوله ها،نامه موافقت و قراردادها ها،نامه هاي بين المللي بايد به تصويب مجلس شوراي اسلامي برسد.
در این اصول هرگونه تعییر در خطوط مرزي ممنوع است مگراصلاحات جزيي با رعايت مصالح کشور به شرط اینکه یک طرفه نباشد و به استقلال و تمامیت ارضی کشور لطمه نزند و به تصویب چهارپنجم مجموع نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد.
وقتی چنین قراردادی بسته می شود و مردم زیان های آن را بچشم می بینند مردم چگونه به قراردادهای بعدی خوشبین شوند.
بی خبری از جزئیات قرارداد با چین و خوردن مهر محرمانه بر این تفاهم‌نامه سایه افکنده و داوری را بسیار مشکل می کند . قرارداد چین اولین قرارداد نیست و بسیاری از قراردادها دور از چشم مردم و حتا این مجلس فرمایشی بسته می شود و ضررهای هنگفتی متوجه ملت است ولی گزارشی هم به ملت داده نمی شود . از این رو منتقدان به این قرارداد می تازند. از جمله وزارت خارجه آمریکا بخود حق می دهد که آن را با عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه تزاری مقایسه کند؛ عهدنامه‌ای که بر اساس آن ایران کنترل بخش‌های بزرگی از سرزمین خود در جنوب قفقاز را از دست داد و آنها را به روسیه واگذار کرد. مخالفت آمریکا با این قرارداد قابل فهم است چون مغایر با منافع اوست ولی ایرانی ها چرا باید بدون بررسی در گرداب تبلیغات بیفتند؟
تا زمانی که روشن و شفاف مسایل با مردم درمیان گذاشته نشود مردم حتا قراردادی که به سودشان هم باشد نخواهند پذیرفت . برای نمونه هرگز توضیحی در مورد حضور قوای نظامی چین در این قرارداد که مخالف استقلال کشور و حتا مفاد قانون اساسی جمهوری اسلامی است، داده نشد
بیهوده نبود که چندی پیش شایع شده بود جزیزه کیش هم به چینی ها واگذار شده است .دوستی یکی دو روز پیش حکایت می کرد که کسی دستپاچه و نگران تلفن زده بود که خبر رسیده که نیروی نطامی چینی ها در حال پیاده شدن در کیش و اشغال آن هستند و این دوست خونسردجواب داده بود که همین الان جشنواره فوتبال در جزیره کیش را در تلویزیون نگاه می کنم . اگر چنین چیزی صحت داشت دستکم این جشنواره را در کیش برگزار نمی کردند.
اشکال در روابط با روسیه و چین یا هر کشور دیگری نیست .عربستان متحد آمریکاست ولی با چین هم داد و ستد دارد. ترکیه در همسایگی ما، با وجود آنکه در پیمان ناتوست، با روسیه و چین هم رابطه دارد و سود می برد اشکال در دولت ماست .فساد سر تا پای این رژیم را گرفته است . این دولت نفت و معادن و آب و خاک را مایملک شخصی فرض کرده و به هیچکس پاسخگو نیست ولی انتظار حمایت مردمی هم دارد . بدیهی است که مردم چپاول و غارت مسئولان را می بینند و حق دارند اعتماد نکنند.
چهل و سه سال پیش مهدی بازرگان به رفسنجانی گفت شما حکومت کردن را نمی دانید گفت یاد می گیریم. راست است هنوز یاد می گیرند ولی به چه قیمتی ؟
شنبه – ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲
Saturday – 2023 06 May
—
(1)
احمدی‌نژاد: می‌خواهند یک قرارداد ۲۵ساله با چین منعقد کنند و هیچکس هم خبر ندارد!
(2)
حمله تند احمدی نژاد به قراردادهای دولت با چین و روسیه
(3)
انتقاد یک اصلاح طلب از انعقاد قرارداد 25 ساله میان ایران و چین/ نمی‌دانیم که چه کسانی منافع دارند؟
(4)
مطهری: مسلمان چینی با مسلمان فلسطینی فرقی ندارد
