سه اِشکالِ اساسی تفاهم نامه چهار حزب سیاسی اپوزیسیون-رها جنیدی
خبر تفاهم چهار حزب سیاسی اپوزیسیون ( حزب سکولار دموکرات ایرانیان، حزب مشروطه ايران «ليبرال دمكرات»، مهستان جنبش سکولار دموکراسی ایران و شبکه فرشگرد) بر سر باورهایی که در بیانیه نهایی آورده شده – سرنگونی ج.ا، یکپارچگی سرزمینی، حکومت دموکراتیک، حقوق بشر، سکولاریسم، منافع ملی – هرچند می تواند خبر خوبی باشد اما برای فعالان و تحلیل گران سیاسی خبرتازه ای نیست. زیرا این قبیل تفاهم ها در طول این چند ده سال اخیر مشاهده شده و البته به جایی نرسیده است.
در این میان اما یک نکته بسیار ارزشمند است. تفاهم بر یکپارچگی سرزمینی اقدام باارزشی است که البته نباید بر روی کاغذ بماند.بدین معنا که همه گروههای سیاسی باید هرگونه تجزیه طلبی را که چهره ای کاملا فدرالیستی دارد، محکوم نمایند و از حامیان جدایی طلبی به شدت دوری کنند.
به هرحال سه اِشکال اساسی را که فکر می کنم به این بیانیه وارد است عبارتند از:
- تفاهم بر سر بدیهیات- بعد از چهل سال از عمر جمهوری اسلامی، تفاهم بر سر بدیهیات، نمی تواند امر خارق العاده ای باشد. آنچه می تواند مردم را نسبت به آینده ایران امیدوار کند تفاهم بر سر مسائلی است که برای ایرانیان مجهول است.
- احزاب و گروههای فوق نماینده گروههای همفکرشان نیستند. به عنوان نمونه همه پادشاهی خواهان، فرشگرد را نماینده فکر سیاسی خود نمی دانند.
- بیانیه فاقد عملیات اجرایی است-اپوزیسیون به حرکت به جلو نیاز دارد. بیانیه ها و تفاهم نامه ها باید قابلیت عملیاتی داشته باشد تا بتواند با طرح نقشه راهی گام به گام به سمت جلو حرکت کند.
چه باید کرد؟
اولویت، تفاهم بر سر شکل حکومت است و نه محتوای آن. زیرا کسی بر محتوای آن اختلاف نظر ندارد.( مانند آنچه که در بیانیه فوق آمده) بنابراین، شکل حکومت آینده است که بر مردم روشن نیست.
مهم ترین مسئله مجهول، تفاهم بر سر شکل حکومت است. مردم نمی دانند که آینده ایران چگونه رقم خواهد خورد. همان چیزی که در ادبیات اپوزیسیون، آلترناتیو نامیده می شود.
اختلاف بر سر شکل حکومت،همه گروههای سیاسی مخالف ج.ا – به جز تجزیه طلبان – که حق مشارکت در آینده سیاسی ایران را دارا هستند را از هم دور کرده است و هر گروهی سنگ مرام سیاسی اش را به سینه می زند.
گام روبه جلوی مخالفان برای محکم شدن فعالیت سیاسی و همچنین امیدوار شدن مردم به آینده درخشانی که دور از دسترس نخواهد بود فقط در گروه تفاهم بر سر شکل حکومت است و این گونه است که قابلیت اجرا پیدا خواهد کرد؛ و لاغیر!
رها جنیدی
چهارشنبه – ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹