تعلیق دموکراسی درنشست«آینده جنبش دموکراسی خواهی»-تقی روزبه
نه ولایت، نه وراثت و نه وکالت!
کمترین درسی که از تجربه شکست و مسخ شدن انقلاب بهمن می توان فراگرفت همانا ضرورت چندگرایشی و پلورالیستی بودن صفوف و گفتمان اپوزیسیون، یعنی بازتابانیدن واقعیت جامعه وانقلاب جاری است در برابررویکردی که تمامی تلاشش مقهور و مرعوب کردن دیگرگرایش‌هاست. چرا که اگر در مقابل حاکمیت مستبد و تک صدائی، اپوزیسیون آن هم بخواهد یکدست سازی کرده و تحت هژمونی و زیرنفوذ یک جریان شکل بگیرد، و بگوید بحث (حول برنامه و دموکراسی…) بعد از پیروزی، همانی را بازتولیدخواهد کرد که ادعای مبارزه با آن را دارد. بویژه اگر این جریان از نوع استقرار و بازگشت دودمان موروثی هم باشد حتی اگر بفرض امرسرنگونی نظام را مختل هم نسازد، حاصل آن جز تداوم چرخه استبداد از ولائی به دودمانی نخواهد بود.
امری که این روزها با صدای بلندی تحت عنوان اکنون فقط اتحاد و فریزکردن برنامه و اهداف رهایی و احاله همه چیز به پس از سرنگونی و صندوق رأی صورت می گیرد. چنین گرایشی که با حمایت رسانه‌ها صدای بلندی هم دارد، دارد همان ویروس تمامیت خواهی و پایه های استبداد جایگزین را تکثیر می کند. دموکراسی فرایندی است که از هم اکنون شروع می شود و بویژه در دوره انقلاب و گذار به پساحکوت اسلامی، خشت پایه های آن نهاده می شود. در این گرایش دارای «صدای بلند» مشکل فقط آن نیست که سرنوشت دمو کراسی با وعده های سرخرمن به دست معجزه صندوق در یک آینده خیالی سپرده می شود بلکه مهمتر از آن فرایند دمکراسی از هم اکنون دستخوش احتضار شده و به تعلیق در می آید.
زیرفشار هژمونی طلبی یک جریان و این که امروز «فقط اتحاد» علیه جمهوری اسلامی، یا همان اتحادکلمه (و یده واحده خمینی) به پس از پیروزی حواله داده می شود. لاجرم هر صدائی از همین امروز در زیر آوارتبلیغات سنگین و سرمستی حامیان هوادار یک گرایش خاص عملا خفه می شود. شگفت انگیزاست این اندازه دوگانگی و تناقض، درحالی که بهمان دلیلی که انقلاب بهمن ۵۷ و نسل آن زمان را موردانتقاد قرار می دهند، دقیقا بهمان سبک و سیاق و همان شعاروحدت کلمه خمینی و فقط «اتحاد » را که چیزی جز بیعت همه با من نیست را فریاد می زنند.
بنابراین دموکراسی اگر بخواهد آینده ای داشته باشد باید از هم اکنون حضور و عضله داشته باشد و در منش و رفتار اجراشود. اعتراض و عدم تحمل دگراندیشان به استبدادرسانه‌ای و به حمایت یک طرفه کلان رسانه‌ها بسود و شکل دادن یک اپوزیسیون خاص و مد نظر توسط قدرت های بزرگ آنچنان که توسط این قدرت ها در مورد کنفرانس مونیخ مشهوداست و نیز ضرورت آرایش دموکراتیک جامعه ه میلیون ایرانیان ساکن خارج که همه سیاسی هستند و بهانه فقدان دموکراسی در خارج کشور را ندارند بجای وکالت و بیعت و دیگرعرصه‌ها، همه و همه بخشی از این فراینددموکراتیک هستند. بهمین دلیل هوشیاران و مدافعان انقلاب زن زندگی آزادی که تکثر و چندسوژه‌گی و ضداقتدارگرائی از ویژگی‌های بارز آن است نباید و نمی توانند اجازه دهند که به بهانه و تحت پوشش حمایت از انقلاب داخل کشور بستری برای شکل دادن به یک اپوزیسیون تک قطبی، آن‌هم با هزار دوزکلک و حمایت کلان رسانه ها و کارگردانی قدرت های بزرگ شکل بگیرد.
آن چه که در نشست دانشگاه جرج تاون از آن پرده برداری شد چیزی جز واریزشدن همه سرمایه‌های باصطلاح اجتماعی افرادی چون حامداسماعیلیون و علی کریمی و گل شیفته به صندوق مشروعیت دادن و تقویت هژمونیک نهاد و نظام سلطنت نبود که اساسا تحت عنوان شعاراکنون فقط اتحاد صورت گرفت. آنها با هرنیتی، در عمل، نقشی جز جاده صاف کن آن نداشتند و نخواهند داشت و این درحالی است که بازگشت به گذشته نه با سلام و صلوات بلکه جز با رویکردفاشیستی و مشت آهنین میسر نمی شود. آفتابی شدن پرویزثابتی نمادشکنجه و سرکوب ساواک و بالاکشیدن شعارها و عکس های رضاشاه و محمدرضاشاه و رضاپهلوی بجای جان باختگان و محو کردن یا ربودن شکل و محتوای شعارهای انقلاب ایران، و در حقیقت «شاه‌خور»کردن انقلاب از هم اکنون است که خود را در مقابل هرکسی که چشمی برای دیدن دارد و مایل نیست به این نوع جن زدگی ها و سندروم رویت سیمای رهبر در ماه نائل شود، به نمایش گذاشت.
در ایران و تجربه تاریخی و دردناک آن کف دموکراسی، به مثابه شرط لازم، عبور از هردو نظام ولایت و موروثی است. به پشتوانه چنین تجربه تاریخی و نیز با تکیه بر روح و درونمایه آزادی بخش و بالنده انقلاب ایران که مبارزه علیه هرنوع اقتدارگرائی اخگرسوزان آن را تشکیل می دهد، می توان عروج این نوع بدیل نماهای شکننده، پفکی و دوپینگ شده را که با تلاش برای تخدیرافکارعمومی توسط مدیاها همراه هست بخوبی درهم شکست. بشرط آن که خلأ موجود گفتمانی و آرایش صفوف بویژه در خارج کشور توسط مدافعان واقعی دموکراسی و انقلاب ایران پر شود. امری بدیهی می نماید وقتی مردم ایران روز و شب فریاد می زنند مرگ بردیکتاتور، طبعا عاشق نوع دیگری از دیکتاتوری نیستند. وقتی در شعارها و دیوارنبشته های انقلابیون داخل گفته می شود دیکتاتور اعتراف نمی کند سرنگون می شود، این شامل هشدار به همه آنهایی است که در سودای دورزدن انقلاب برای انداختن زنگوله رفراندوم و انتخابات آزاد به گردن رژیم هستند. هم چنین شامل آن رویکردی هم که مدعی «فروپاشی» کنترل شده با همراهی نیروهای سپاه و دیگراهرم های سرکوب و نیز مداخله وحمایت فعال قدرت‌های جهانی هست می شود. درحالی که مردم در خیابان و شعارهای خود آنها را «داعش مائی» می خوانند.
چهارده فوریه ۲۰۲۳ تقی روزبه
نگاهی به انتقادات یک شرکت کننده در تظاهرات خارج کشور
