آرشیو نقد و اندیشه

سلسله بحث های نظری پیرامون گذار به دمکراسی موضوع این نوشتار ویژگی ها و پیامدهای احتمالی یک پدیده در جوامع استبداد زده می باشد که تا کنون یا توجهی به آن نشده و یا همواره با نگاهی منفی به آن نگریسته شده است. موضوع کودتای دموکراتیک تا کنون در محافل…

مسأله‌ی قدرت1 و دولت2 همواره یکی از پرسش‌انگیزهای اصلیِ فلسفه‌ی سیاسی در درازای تاریخ بوده است. در این میان، فیلسوفان، روشنفکران و کُنشگرانِ رهایی‌خواه3 همیشه با این بغرنج رو به رو بوده و می‌باشند که با قدرت سیاسی، با دولت و حکومت، و به طور کلی با قدرت‌خواهی و دولت‌گرائی3…

زیتون: چهل‌و سومین جلسه از مجموعه گفت‌وگو‌ها و سخنرانی‌های «حلقه دیدگاه نو» در تاریخ ۲۴ اسفند ۹۹ با سخنرانی مصطفی ملکیان برگزار شد. مجری برنامه محمدرضا فرطوسی بود و در سخنانی کوتاه با اشاره به دل‌مشغولی‌های آقای ملکیان، روند اجرای برنامه را اعلام کرد و گفت که سخنران نیازی به…

سه اصل تعریف‌گر و تفکیک‌ناپذیر لائیسیته مقدمات 1- موضوع لائیسیته: لائیسیته تنها به موضوع  آزادی وجدان و عقیده، برابری دین‌باوران و دین‌ناباوران در برابر قانون و به مناسبات بین دولت و بخش عمومی از یک‌سو و دین و نهادهای دینی از سوی دیگر می‌پردازد. با حرکت از این توضیح، اموری…

در طول تاریخ شخصیت ها نقشی ایفا می کنند که درپرورش آن، خود مداخله حساسی نداشته اند. این شخصیت ها اغلب در نگاه همگانی «خوب و مثبت» تلقی میشوند حال آنکه به گفته نیچه آنها برای سترون کردن بشریت عمل می کنند و اخلاق آنها تکرار بردگی است. نظام های…

چکیده:هدف از این تحقیق، بررسی رویکرد دینی نادرشاه و تأثیر آن بر مذهب شیعه و علمای شیعه است. لذا مسأله اصلی، چرایی و چگونگی تعاملات نادرشاه با شیعیان و علمای شیعه است. صفویان با حمایت رسمی از مذهب شیعه، باعث رشد و بالندگی این نهاد دینی شدند؛ با این‌حال هجوم…

به مناسبت صدوپنجاهمین سالگرد کُمون پاریس این روزهای ماه مارس 2021، با سالگردِ یکی از رخدادهای انقلابی و اجتماعی بزرگ تاریخ یعنی کُمون پاریس همزمان می‌باشند. صد و پنجاه سال پیش، در 18 مارس 1871، در پی شکست فرانسه از آلمان (پروس) در جنگ میان آن‌ها، مردم پاریس، به ویژه…

آنچه می خوانید: کارکرد اجتماعی دین در دوران کنونی چیست؟. 1 جستارگشائی. 1 عقلانیت زدائی، دانش‌ستیزی و خرافه‌گستری.. 3 ستیز با هنر و آفرینندگی. 7 تناقض‌پذیری.. 7 بازداری از اندیشه در پرسش‌های وجودی.. 8 خودحق‌پنداری و نارواداری.. 8 ستیز با آزادی فردی.. 9 توجیه و تبلیغ نابرابری و تبعیض…. 10…

آنچه به نام “عدالت اجتماعی” محصول شرایط تاریخی ویژه بوده، در معارضه‌های روند جهانی‌شدن سخت آسیب دیده است. ترمیم آن دشوار به نظر می‌رسد و می‌توان گفت که “عدالت اجتماعی” در بحران است. سازمان ملل متحد ۲۰ فوریه را “روز جهانی عدالت اجتماعی” خوانده است. قرار است این روز یادآور…