نئولائیسیته و لزوم آن برای اصلاح قوانین مربوط به اعدام در ایران- شیردخت زیارتی

دکتر در اقتصاد آموزشی از دانشگاه سوربن-استاد سابق دانشگاه و مشاور سازمانهای بین المللی (یونسکو، برنامه توسعه سازمان ملل، اتحادیه اروپا و مدیر پروژه مطالعاتی بانک جهانی) .

اعدام در ایران مطابق قانون مجازات اسلامی اجرا می شود .

200 سال پیش اطریش اعدام را لغو کرد و اولین کشوری بود که در این امر پیشقدم شد . کشورهای متمدن دنیا یکی پس از دیگری به لغو اعدام و احترام به حقوق بشر پرداختند و آخرین آن اسپانیا در ۲۰ سال پیش بود . متأسفانه ایران و ۱۱ کشور آسیائی و اقیانوسیه به قطعنامه ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰ سازمان ملل علیه اعدام رای منفی دادند و گرچه اعدام در آنها کاملا ملغی نشده ولی عمل نمی شود ، بجز چین و ایران که هنوز اعدام را اجرا می کنند .

– در سال 2023 ، تعداد 853 نفر اعدام شدند که بیش از 75 درصد کل اعدام ها در جهان بود . در 9 ماه اول سال 2024 نیز 470 نفر دیگر در ایران به دار آویخته شدند . ( نیره انصاری ، کمیته بین المللی علیه اعدام ، کانال حقوقی قلم ، 2024 ، گوگل ) . هم چنین در گذشته گفته می شود ایران نسبت به جمعیتش که اکنون 91 میلیون است بالاترین نرخ اعدام را در جهان دارد . گفته می شود که در دهه ۶۰ چندین هزار نفر اعدام شدند . در آن زمان محاکمه ها ۳ تا ۵ دقیقه ای بود . قبل از اعدام هم اجازه دیدار خانواده را نمی دادند .

– در عرض ۱۴ سال گذشته نیز ۸۰۰۰ اعدام در ایران صورت گرفت که 73 کودک در بین آنها بود . جنبش زن – زندگی – آزادی موجی از اعدام های سیاسی را برانگیخت .

عده ائی را هم در حیاط زندان به رگبار بستند که بعضی محکومیتشان رو به اتمام بود و می بایست بزودی آزاد می شدند. تقریبا تمامی آنها زندانی سیاسی بودند . با هر اعتراضی در خیابان برای گرانی یا تقلب حکومت در انتخابات عده ای که بسیاری هم نوجوانان زیر ۱۸ سال بودند مورد اصابت گلوله قرار می گرفتند .

– در ۳۱ خرداد 1401 معاون حقوق بشر ( دبیرکل ) سازمان ملل در پنجاهمین جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل موارد بسیاری از نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی را گزارش داد .

اعدام ها بی توجه به اعتراض سازمانهای حقوق بشری ادامه دارد ، فقط در آغاز کار پزشکیان ۴۲ اعدام در عرض ۴ روز صورت گرفت اتهاماتی که حکم اعدام برای آنها در حکومت مطلقه ولایت فقیه در نظر گرفته شده است ، عبارتند از : قتل ، تجاوز جنسی ، سوء استفاده جنسی از کودکان ،

قاچاق مواد مخدر ، دزدی مسلحانه ، آدم ربائی ( ولی حماس را برای آدم ربایی کمک کردند . ) ، تروریسم ، رابطه جنسی با محارم ، زنای محصنه ، رابطه جنسی نامشروع لواط ( ولی باجناق بازی عیب ندارد . ) ، هم جنس گرائی ، سوء رفتار جنسی ، تن فروشی ( ولی با صیغه در مشهد دختران باکره را هم وادار به تن فروشی می کنند . ) ، تلاش برای براندازی نظام جمهوری اسلامی ، نافرمانی مدنی ، خرابکاری ، آتش افروزی ، شورش ، ارتداد (خروج از دین اسلام) ، کفر گوئی ، اخاذی ، جعل ، قاچاق ، احتکار ( پنهان کردن کالا ) ، ایجاد اختلال در تولید ، تکرر در مصرف الکل ، تهیه یا توزیع خوراک مسموم یا نوشیدنی ، لوازم آرایشی یا بهداشتی که مصرف یا استفاده از آن منجر به مرگ شود ، تولید و پخش آثار پورنوگرافی ، استفاده از پورن برای وسوسه جنسی ، تکرر در متهم کردن دیگران به صورت دروغین به انجام زنا به صورتی که منجر به اعدام فرد بی گناه شود ، تکرر در انجام دزدی ، برخی جرائم نظامی ( مانند فرار از صحنه جنگ یا همکاری با دشمن و غیره ) ، محاربه ( جنگ با خدا ، فرستاده خدا و حکومت اسلامی ) ، فساد فی الارض ، جاسوسی و خیانت .

اعدام هائی فقط به دلیل اعتقاد به دین بهائی و یا خروج از دین اسلام یا ناپدید سازی قهری شهروندانی که اعتقادات دیگری داشتند از جمله اقدامات ناجمهوری اسلامی است .

جامعه رنگین کمانی که از نظرجنسیتی تفاوتهائی با دیگر افراد جامعه داشتند دچار سرنوشت مشابه ای شدند .

بنظر من به این لیست باید “عقل گرایی ” را هم اضافه کرد . چون دکتر محسن امیراصلانی روانشناس را به دلیل عقل گرائی اعدام کردند که گفته بود ” انسان در شکم ماهی زنده نمی ماند ” داستان پیغمبر یونس که سه روز در شکم ماهی زنده مانده و خارج شده بود . بهرحال بسیاری از موارد که ذکر شد در کشورهای متمدن حتی جرم محسوب نمی شود مثل ” نافرمانی مدنی” ، ” کفر گوئی ” ، ” ارتداد ” و امثالهم . بعضی دیگر جریمه نقدی دارد مثل ” تن فروشی ” آنهم نه همه جا در دنیا اعدام ها در ” نا جمهوری اسلامی ” یا حکومت ولایت مطلقه فقیه بصورت متداوم وجود داشته است. اما چهار موج بزرگ اعدام سیاسی در تاریخ اخیر ایران شکل گرفته است .

موج اول ، با وقوع انقلاب صورت گرفت که حدود بیش از ۸۰۰ نفر که اکثر از نیروهای نزدیک به شاهنشاهی پهلوی بودند ، در دادگاههای انقلابی به صورت کرتاه مدت برگزار شدند . جرم آنها را     ” فساد فی الارض ” نامیدند .

موج دوم ، اعدام های ۱۳۶۰ خورشیدی که بیش از 3۵۰۰ نفر که خود جز نیروهای انقلابی بودند که توسط دیگر انقلابیون به قدرت رسیده ، اعدام شدند .

موج سوم : اعدام سیاسی تابستان ۶۷ از مجاهدین خلق و بقیه گروههای چپ بودند که آنها خودشان در انقلاب ۱۳۵۷ نقش داشته و شرکت کرده بودند .

 موج چهارم مربوط به جنبش انقلابی زن – زندگی – آزادی است که ادامه دارد . ۳۳ زندانی زیر حکم بودند که 7 مورد آن عملی شد .

منتظری به خمینی پس از اعدام دسته جمعی زندانیان عقیدتی – سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷ مینویسید : آیا می دانید که جنایاتی در زندان های جمهوری اسلامی به نام اسلام در حال وقوعند که شبیه آن هرگز دیده نشده ؟ آیا می دانید که تعداد زیادی از زندانی ها تحت شکنجه توسط بازجویانشان کشته شده اند ؟ آیا می دانید که در زندان مشهد ، حدود 25 دختر به خاطر تجاوز به زور مجبور به در آوردن تخمدان یا رحم شدند ؟

اعتراضات به اعدام در ایران :

1- سه بار سه نامه سرگشاده به مجامع حقوق بشری و بین المللی بر علیه کشتاردسته جمعی زندانیان سیاسی سال ۱۳6۷ خورشیدی و اعدام های فرا قانونی و قتل عمدهای حکومتی در سال ۱۴۰۰ نوشته شد ، که نتیجه اش در ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ دیده شد . سازمان دیده بان حقوق بشر با انتشار یک سند اعدام هزاران زندانی سیاسی توسط حکومت مطلقه فقیه را در تابستان ۱۳۶۷ خورشیدی ” جنایت علیه بشریت ” خواند ، این سازمان از انتشار این سند ، هدف پاسخگو کردن عاملان این جنایت را داشته است .

سه نامه مربوط بود به 1- 150  کارشناس بین المللی و ۲۴ سازمانهای غیر دولتی به میشل باشله کمیسرعالی ، حقوق بشر سازمان ملل ، دومین نامه از طرف ۲۵ برنده جایزه نوبل و سومی از طرف ۱۰۰ ورزشکار نوشته شده بود . اعتراضات ادامه دارد ، راه پیمائی در پاریس از میدان ویکتور هوگو تا میدان IENA نزدیک سفارت ایران در پاریس با حضور ایرانیانی که از تمام شهرهای اروپانی آمده بودند زیر باران انجام شد .

۲- تحریم مساجد : از ۷۵۰۰۰ مسجد ، ۵۰۰0۰ آن را به دلیل عدم استفاده مردم بسته اند ، 10000 هم فقط پیش نماز دارد و عملا نماز گزار ندارد .

3 –  تحريم انتخابات :

 چگونه حکومت مطلقه ولایت فقیه از مردمی که پارسال زیر گلوله بودند و فرزنداشان کشته یا کور شدند و آنهایی که هر روز شاهد اعدام بیگناهان هستند انتظار داشت به پای صندوق های رأی بروند . همه می دانند که انتخابات نبود ، انتصابات بود و مردم را فقط برای جلوی دوربین می خواستند که ظاهرا حکومت استبدادی قرون وسطائیشان را که به طرف تمامیت خواهی و توتالیتاریسم در حرکت است ، دموکرات و مردمی نشان بدهند . اکثریت در خانه هایشان ماندند و شعارشان ، این بود که ” عدالتی ندیدیم ، رأی نمی دیم ” .

انتخابات مجلس را مردم تحریم کردند و انتخابات رئیس جمهوری را از رونق انداختند و فقط کسانی که برای از دست ندادن شغلشان مجبور به داشتن مهر روی شناسنامه داشتند شرکت کردند و اکثرا رای سفید در صندوق انداختند . انتخابات را رژیم ” مهندسی ” کرد ( لقبی که برای دستکاری نتیجه انتخابات به آن داده اند ) و پزشکیان به رئیس جمهوری منتخب شد .

برای نتیجه گیری از این قسمت اول گفتارم باید بگویم ، قانون اساسی ناجمهوری اسلامی ، مردم کشور ایران را به گروگان تبدیل کرده و با دادن قدرت مطلق به ولایت فقیه ناقض حقوق بشر است و شهروندان به دلایل واهی اعدام می شوند .

در یکسال گذشته ۱٫۵ اعدام در روز در عرض سال، فرار سالانه ۱۸ میلیارد دلار از سرمایه ایران ، افزایش 35 درصدی خود کشی ، تشدید سرکوب زنان ، چاپ روزانه ۳۸۱ میلیارد تومان اسکناس تورم ۴۴ درصدی ، گرانی وحشتناک ، کارتی شدن نان ، ریزش اکثریت مردم زیر خط فقر، ۵ هزار میلیارد تومان اختلاس در عرض فقط یکسال ، 40 میلیون نفر محتاج یارانه فوری ، نابودی بیمه سلامتی ۱۱میلیون نفر ، ۱۳ میلیون حاشیه نشین است که تا ۲۰ میلیون تخمین زده می شود و اگر کاری در جهت توسعه متوازن روستاها و کار آفرینی  برای روستائیان انجام می شود خطر آن که میلیون ها روستائی با مهاجرت به طرف شهرهای بزرگ راهی شوند ، وجود دارد .

در قوانین نا جمهوری اسلامی مواردی است که با عمل حکومت متناقص است . مثلا ” سوء استفاده جنسی از کودکان ” که مجازات اعدام دارد ، اما اگر با کودک شیرخواره ارضاء جنسی صورت گیرد آن را “تفخیذ” می نامند و در رساله خمینی هم جایز اعلام شده است . هم چنین ” تن فروشی ” مجازات اعدام دارد ، اما دخترکان زیر ۱۸ سال را با جاری کردن ” صیغه ” در مشهد ، قم و شهرهای دیگر به ” تن فروشی ” برای توریستهای عراقی و امثالهم وادار می کنند . عنوان ” محاربه ” را هم از ” جنگ با خدا ” به انتقاد از حکومت اسلامی بسط داده اند و اجازه اعدام معترضین به سیاست جمهوری اسلامی را رایج کرده اند .

نا جمهوری اسلامی چه استراتژی دارد و ما چه می توانیم بکنیم؟

– حکومت جمهوری اسلامی چگونه روی کار آمد و با ملت ایران چه کرد؟

– درهای سینما را قفل کردند و تماشاگران را آتش زدند تا مردم را فریب بدهند و به حکومت برسند .

– در پشت بام مدرسه ای عده ای را به رگبار بستند تا انتقام بگیرند .

– در زندانها شکنجه کردند ، اعتراف اجباری با محتوای دیکته شده گرفتند و به دار کشیدند .

– بچه ها را به جنگ فرستادند تا خودشان در امان بمانند .

– در ایران به قتل های زنجیره ای مخالفین پرداختند و در خارج از کشور نقشه کشیدند و ترور کردند تا هر صدای مخالفی را در گلو خفه کنند .

– دانشگاه را به آشوب کشیدند و کشتند . دانشگاه رنگ خون گرفت .

– در انتخابات تقلب کردند و کشتند .

– در اعتراضات خیابانی نوجوانان بی دفاع را کشتند و به دختران تجاوز کردند ، به اندام جنسی آنها شلیک کردند ، کور کردند . از پشت بام پرتشان کردند .

– هواپیمایی مسافربری را در آسمان دیدند و سرنگون کردند و سرنشینانش تکه تکه شدند .

آنها همچنان زندانی می کنند ، شلاق می زنند ، شکنجه می کنند و افراد را وادار به اعترافات دروغین اجباری می کنند که دار بزنند .

با هر جوانی که می کشند ، قلب مادری هزار تکه می شود و پدری به خاک سیاه می نشیند . از چشم زنان ایران رود سرخ روان است بعضی مثل خانم دکتر هما دارابی و سحر خداوردی در ملاء عام به دلیل اعتراض به سیاست زن ستیز خود سوزی می کنند .

راهکارها : یک اعتصاب سراسری پس از یک جنبش همگانی و سپس برقراری نئولائیسیته یا لائیسیته نوین راهکاری  برای اصلاح قوانین بطور کل است . ازجمله مهمترین اقداماتی که به محض برقراری جمهوری لائیک باید انجام داد ، ملغی کردن مجازات اعدام است . برقراری نئولائیسیته عبارت ” با رعایت موازین اسلامی” را از جلوی قوانین برمی دارد و احترام به حقوق بشر چنانکه در دنیای  متمدن وجود دارد قوانین کشور را در برخواهد گرفت . نئولائیسیته که فراتر از لائیسیته است آزادی بیان را به جامعه ارزانی می دارد . ” کفرگونی ” ، ” ارتداد ” و امثالهم شامل مجازات نمی شوند . نئولائیسیته یا لائیسیته نوین نظارت و کنترل دولت را بر نیروی انسانی و مادی نهاد مذهبی ایجاب می کند . قوانین جزائی را از سلطه مذهب آزاد می کند و مذهب را به فضای خصوصی محدود می کند .

نکته پایانی :

 10 اکتبر، در روز جهانی علیه اعدام ، از سه شنبه های نه به اعدام که در ۲۰ زندان هر هفته صورت می گیرد و با اعتصاب غذای زندانیان همراه است حمایت کنیم .

جنگ ایران و اسرائیل در جریان است . ” نا جمهوری ” اسلامی ولایت مطلقه فقیه هرگاه در جنگ با دنیای غرب شکست می خورد ، انتقامش را از زنان در جامعه با تشدید خشونت و از زندانیان با شتاب بخشیدن به روند اعدامها اعمال می کند .

هم اکنون در جنگ یکطرف ایران با چند موشک کروز و بالستیک و تقریبا با دست خالی با اتکا به امام زمان در مقابل اسرائیل از طرف دیگر که از حمایت آمریکا ، استرالیا و اروپا برخوردار است با نیروی هوائی مجهز و قوی ، بمب اتم و اطلاعات دقیق جاسوسی و ماهواره ای ایستاده است . بقول صاحبنظران ایران در مقابل دومین ارتش قوی دنیا نمی تواند مقاومت کند و شکست سریع منتظر ایران و نیروهای شبه نظامی نیابتی اش است . احساس ضعف و سرخوردگی موج جدید اعدام ها و ناپدید سازیهای قهری را از سیاسیون مخالف رژیم ایجاد خواهد کرد . هیچ تحقیقی بازدارنگی اعدام را ثابت نکرده است . اعدام زندانیان سیاسی مجازات نیست انتقام است .

باید با اعتراضات گسترده از طریق راه پیمائی ، سخنرانی و مقاله در داخل و خارج از کشور به گوش مقامات بین المللی و رسانه ها برسانیم و همبستگی خود را با زندانیان در مخالفت با اعدام اعلام داریم.   

شیردخت زیارتی  

منابع :

1 – شیردخت زیارتی مصاحبه با رادیو جوانان ، صدای ترکیه ، اعدامها ، قتل های ناموسی و کودک همسری ، سال ۲۰۲3

2- نیره انصاری ، کمیته بین المللی علیه اعدام ، کانال حقوقی قلم ، 2024 ، گوگل

 ، گوگل ، 2023 .Fa.m.wikipedia.org3 – اعدام در ایران ، ویکی پدیا ،

4- نامه منتظری به خمینی پس از اعدام دسته جمعی زندانیان عقیدتی ، سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷