با دستمال کثیف شیشه پاک نمی شود-اتابک فتح اله زاده

   اتابک

 بار دگر آتش جنگ  بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان  به سبب ناتوانی و تلاش های بی ثمر گروه مینسک  و سازمان امنیت  و همکاری اروپا  براه افتاد. با گذشت  25 سال فاجعه جنگ قابل پیش بینی بود و آشکار بود که  شرایط  « نه جنگ و نه صلح » از طرف جمهوری آذربایجان نمی توانست  ادامه داشته باشد.  

از آنجا که  منطقه خاور میانه طی این 25 سال همواره  به سمت  بحران  و آشفتگی  غلتیده است    ادامه  و گسترش جنگ ارمنستان و جمهوری  آذربایجان ، با توجه به فضای بین المللی و خاور میانه ، فراتر و  گسترده تر و همچنان  خطرناک تر از جنگ 25 سال پیش  خواهد بود . این بار ، افزون بر بازیگران اولیه ، روسیه و تا حدی ایران ،  پای دو کشور ترکیه و اسرائیل نیز به ارمنستان و  جمهوری آذربایجان کشیده شده است.  ادامه جنگ  می تواند به یک  جنگ منطقه ای و نیابتی  تبدیل شود که  به سود جمهوری آذربایجان و ارمنستان و نیز منطقه  نخواهد بود  و بی گمان بازنده گان اصلی این جنگ مردم  جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان خواهد بود.  

 مرزهای جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق بر اساس نظریه لنین  در امرملی  و بخصوص بر اساس  تعریف  استالین از مقوله ملت و  خلق ها  شکل گرفتند  .  یکی از میراث های شوم استالین  برای کنترل جمهوری ها ، چینش جدید مرز جمهوری ها  و به هم زدن ترکیب جمعیتی آن بود . استالین با سبک و سیاق خود  میلیون ها انسان را با کوچ  دادن های اجباری ، در درون  خاک اتحاد جماهیر شوروی سابق جا بجا کرد  و جغرافیای جمعیتی سرزمین ها  را به هم زد . بر اساس دستور استالین تمامی ساکنان اصلی همین  کریمه  مورد اختلاف  اوکراین  و روسیه ،  یعنی یک و نیم میلیون انسان به  سیبری و آسیای میانه و صحرای قارا قوم  تبعید  شد ند  و همچنین  بیش از یک میلیون کره ای از خاور دور به آسیای میانه و باز چندین میلیون انسان از مرز های  اتحاد جماهیر شوروی به شکل  وحشیانه کوچ داده شدند. و باز پوشیده نیست  که استالین آگاهانه مناطق تاجیک نشین را به جمهوری ازبکستان واگذار کرد .

استالین در آستانه جنگ جهانی  دوم  خودمختاری آلمانی ها را که نزدیک دو قرن در اطراف ولگا گراد  زندگی می کردند ، منحل کرد و آنان را  به قزاقستان ، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان ، تاجیکستان  و ازبکستان  و خاور دور کوچ داد .  یک سوم داغستانی ها و چچن ها و بخشی از مردمان قفقاز شمالی را به سیبری و آسیای میانه تبعید کردند . یکی از  هدف های  استالین در کوچ دادن  اجباری ، خشکاندن  و خاموش کردن انگیزه  مبارزاتی مردمان کوچ شونده بود.  آنان در تبعید ، خود را اسیر و ناتوان احساس می کردند  . حکومت شوروی پس از اشغال کشور های  بالتیک و الحاق آن به خاک اتحاد جماهیر شوروی با صلاح دید سیاسی  ترکیب جمعیتی این کشور ها را به هم زدند و روس تبار ها را روانه  این کشورها   کردند .   این جابجایی جمعیتی با انگیزه  سیاسی و اقتصادی همراه با اشغال گری،   از دوران تزاریسم شروع  و در دوران استالین به اوج خود رسید که می توان حکایت آنان را با نمونه های فراوان شرح داد. 

 با توجه به این رویدادهای افتضاح آمیز بود که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، جمهوری های  شوروی به طور نانوشته  پذیرفتند  که  اگر دست به ترکیب مرزهای سابق و آرایش  جغرافیای سیاسی جدیدی  بزنند هیچ چیز سر جای خود نخواهد ماند . 

  تنها راه حل کم هزینه برای ارمنستان و جمهوری آذربایجان را  باید در  پذیرش قطعنامه های سازمان ملل  دانست  . خواست و شعار اکثریت  مردم آذربایجان ایران هم  نه جنگ و نه اشغال می باشد  اما  پس از سرگیری  جنگ  معلوم نیست   دولت ارمنستان تا چه حد برای پذیرش قطعنامه های سازمان ملل انعطاف نشان خواهد داد . به باور من  پذیرش قطعنامه های سازمان ملل توسط  دولت ارمنستان برای پرهیز از جنگ  الزام آور است  . در غیر این صورت  با گذشت  زمان،  گرایش های افراطی  کور در هر دو جمهوری   بیشتر خواهد شد .  

درک این موضوع  برای مردم ارمنستان و جمهوری آذربایجان  و همچنین  برای مردمان این منطقه  بسیار اهمیت دارد که  اسرائیل  و ترکیه  نیز به خاطر رضای خدا به منطقه نیامدند  بلکه آن دو کشور بر پایه منافع سیاسی و اقتصادی و امنیتی  خود می خواهند بازیگر این میدان شوند . ما هر قضاوتی نسبت به جمهوری اسلامی داشته باشیم ، نمی توانیم  روابط پنهانی اسرائیل با اقلیم کردستان عراق  و جمهوری آذربایجان و همچنین سیاست های   پان ترکی ترکیه را نادیده بگیریم . 

                     حکومت جمهوری اسلامی  و ناسیونالیسم افراطی  

به باور من ،  نه تنها  باید به خواست های دمکراتیک  اقلیت های قومی و مذهبی مردم ایران احترام گذاشت  بلکه این خواسته ها ی دمکراتیک را در زمره  خواسته های  حقوق بشری به حساب آورد .

شکی نیست که سیاست های ضد بشری جمهوری اسلامی در این چهل سال، نه تنها هیچ مشکلی از  مشکلات اقلیت های قومی و مذهبی را کم نکرده است بلکه کوهی از کینه و نفرت  را در دل  آنان تولید کرده است . این  سیاست های ویران گر جمهوری اسلامی  باعث شده  که اقلیت های قومی به سمت و سوی سیاست های  گریز از مرکز گرایش پیدا کنند و باعث رشد جریان های افراطی کور شوند   که متاسفانه  بخشی از آنان حاضرند با ریسمان عاریتی  هر بیگانه هیزم جمع کنند و بر طبل جنگ بکوبند.

خیلی  متاسف هستم  عده ای  آگاهانه و نا آگاهانه ،  کرد ها  و ارمنی ها را دشمن مردم آذربایجان  بشمار می آورند . از نظر سرکرده گان این  گروه ،  گویا سرنوشت  آذربایجانی ها ربطی به ایران ندارد  . آنان در استادیوم  فوتبال با علامت گرگ های خاکستری  ترک های افراطی شعار خلیج عربی سر می دهند  و در جریان جنبش سبز به مردم آذربایجان می گویند تطاهرات بیش از یک میلیون نفری برای  «رای من کو» هیچ ربطی به من ندارد . جریان های افراطی قوم گرا با داستان سرایی بی پایه ، زبان فارسی را که پیوند دهنده تاریخی این مرز و بوم می باشد را به تمسخر می گیرند.   ما می دانیم  که سرچشمه تاریخی  بخشی از این گونه  شعار های  تجزیه طلبانه    به دوره استالین  و میرجعفر باقرف  ( پدر آذربایجان واحد )  بر می گردد . در زمان ریاست جمهوری  ابوالفضل  ایلچی بیگ در  باکو نیز  یکی از شعار ها این بود : روس، فارس ارمنی،  دشمن آذربایجانی است  و این بار در تبریز  پس از 25 سال  بر علیه کرد و فارس و ارمنی   شعار سر می دهند .

فاجعه اینجاست وقتی آذربایجانی ها در ایران  و یا خارج از کشور در قبال این شعار ها ی پان ترکی و ناسیونالیست های افراطی موضع گیری می کنند آنان درست  همان حرف های  امثال میر جعفر باقرف  و غلام یحیی ها را تکرار می کنند و به امثال ما می گویند   : شما  از آن آذری های  های فروخته شده به فارس ها هستید. شاید این افراد ندانند وقتی بخش قابل توجهی از کادر ها و اعضای  فرقه دمکرات در شوروی به عمق  فاجعه پی بردند  و از موضع مهین پرستی بر علیه سیاست های شوروی به انتقاد برخاستند  درست در همان زمان بود  که حاکمان حزب کمونیست آذربایجان شوروی و غلام یحیی ها به این نگون بختان  گفتند : شما از آذری های فروخته شده به فارس ها و شاه ایران هستید و با  همین حرف  ها آنان را روانه اردوگاه های استالینی کردند و  من می دانم که روزگار  بسیاری از آنان چگونه  با جفا و تلخی سپری شد .   

شکی نیست  که نظام جمهوری اسلامی  مسئول اصلی  و پرورش دهنده  این افراط گریان  قوم گرا است . ما اعتقاد راسخ داریم که حقوق دمکراتیک مردم ایران  و اقلیت های قومی  و مذهبی  از راه مبارزه با هسته جان سخت حکومت می گذرد که  در شرایط فعلی مانع هر گونه تغییر و تحول شده است  . چقدر زشت و ناپسند است  در این  برهه زمانی حکومت جمهوری اسلامی و افراط گرایان با سیاست های ضد ملی   به هم  دیگر نان قرض می دهند ، بذر کینه و نفرت  و تخم  نژاد پرستی می کارند و با کینه کور و با انگشت خود آدرس اشتباهی به مردم لب به جان رسیده  خود  نشان می دهند .  اکثریت مردم ایران از مردم   فارس گرفته  تا بلوچ نگون بخت ، از کرد و ترکمن و عرب زبان های کشور ما، هر کدام  از آنان به  درجه ای از سیاست های کلان و با خوانش تصمیم گیران اصلی  جمهوری اسلامی در سرتاسر فلات ایران  در رنج  و عذاب هستند  .

  ملت ایران تمایل و احتیاجی  به سیاست های تشنج آمیز با آمریکا و اسرائیل و دیگر کشورها ندارد.    افزون بر این راه درست  با نقشه هیچ  کشور و با  پول  و اسلحه و مداخله نظامی  آمریکا و اسرائیل    و کشور های دیگر بدست نخواهد آمد  . حل مشکلات  اساسی  تنها با دستان  مردم ایران گشوده خواهد شد . این تجربه تاریخ است که به ما می گوید ، با دستمال کثیف شیشه پاک نمی شود.

  8 اکتبر 2020     

فتح اله زاده