آیا دموکراسی مرده است ؟- حسن بهگر
نقش مردم وارتش سرخ شوروی در پیروزی جنگ دوم جهانی علیه نازیسم، حیثیت و اعتباری برای آنها فراهم کرد که توجه بسیاری از روشنفکران و مشاهیر جهان را بدان جلب کرد که برخی از آنان همچون چارلی چاپلین ، برنارد شاو ، آندره ژید و جرج اورول و .. را همه می شناسند. به مرور برخی از این روشنفکران از آن سو ی پرده آهنین با خبر شدند و موضع علیه ان اتخاذ کردند ولی کماکان آن شهرت و اعتبار برای آمریکا مساله ساز بود و در ماجرایی که به دوره مک کارتی معروف شد ، دیدیم که چگونه روشنفکران و هنرمندانی که گرایش چپ داشتند از صحنه رانده شدند. در آن زمان ایالات متحده برای مقابله با این رقیب سرسخت لباس لیبرال دموکرات بر تن داشت.
در تمام دوران جنگ سرد، اگرآمریکا درجایی هم کودتا می کرد ولی نشان می داد که لیبرال دموکراسی دستکم در داخل کشورش کارکرد دارد و نشان می داد که آزادی بیان و مطبوعات آزاد دارد و حداقل معیشت برای مردم عادی و زحمتکش فراهم است . رقابت این دو ابرقدرت موازنه ای را در جهان موجب شده بود که تا 1990 که فروپاشی شوروی انجام شد ادامه داشت واین بالانس پس از آن بهم خورد و آمریکا یکه تازی را آغاز کرد.
پس از هم پاشاندن یوگسلاوی به عراق و لیبی حمله کرد و از اشغال افغانستان هم سودی نبرد ودرجنگ اوکراین گرچه روسیه آغازگر جنگ بود ولی مسبب آمریکا بود چنان که حمایت از گروه های نازی مانند آزوف عیان شد اما آنچه در غزه اتفاق افتاد چیز دیگری بود.حمایت از حملات هوایی و ریختن بمب بر سر مردم بی دفاع و کشتن 47هزار زن و بچه ؛ کارنامه ای بدون موفقیت استراتژیک ولی ننگین برای آمریکا و اسراییل بجا گذاشت .
نکته مهم در این واقعه از دست دادن قدرت به اصطلاح نرم افزاری این دو متحد بود. ایالات متحده به عنوان کشوری همدست اسراییل متجاوز ظاهر شد که حتا حکم دادگاه جهانی را هم نه تنها قبول نکرد بلکه آن دادگاه را هم تحریم نمود و ازهمه بدتر چند بار پیشنهاد سازمان ملل را نیز برای صلح در غزه وتو کرد.
بدین ترتیب آمریکا نشان داد نه تنها از قوانین بین المللی تبعیت نمی کند بلکه با دخالت بایدن در خلاص کردن فرزند مجرمش نشان داد که حتا دادگاه های داخلی کشور را هم قبول ندارد و آنها بازیچه ای بیش نیستند و ترامپ هم با اعمال نفوذ از جرایمی چون تجاوز و اختلاس های متعدد خلاصی یافت و نشان داد که عدالت و حقوق برابر شهروندی بی معناست .خوب دیگر از آزادی و دموکراسی دیگر چه باقی مانده است ؟
اسراییل نیز که از مظلومیت هولوکاست بهره مند بود با نسل کشی و وحشیگری و سبعیتی که بخرج داد امروز در سالگرد آن با نوحه سرایی دیگر نمی تواند چندان تاثیری بگذارد و آن چهره مظلوم تبدیل به چهره ای بدتر از هیتلر گشته است و آب رفته را به جوی برنمی گرداند.
در آخرین روزهای ریاست جمهوری بایدن که دچار زوال عقلی بود و نمی توانستند آن را پنهان کنند با کمک اسراییل و ترکیه و لشکر داعش سوریه را فتح کرد.
خاطرتان هست که هیلاری کلینتون گفت ما می خواستیم حکومت داعش بر شام را به رسمیت بشناسیم ولی قیام مصر ما را منصرف کرد؟ بله همان گروه های داعشی تروریستی جبهه النصر،القاعده ، هیئت تحریر شام و چند گروه جهادگرای سلفی که در 2014 سر می بریدند نتوانستند به پیروزی دست یابند ولی همین گروه این بار در نوامبر 2024 با رهبری جولانی یکی از رهبران داعش که 10 میلیون دلاربرای دستگیری او جایزه تعیین شده بود با زدن کروات وارد سوریه شد. دیگر رودربایستی کنار گذاشته شده و حتا ظواهر را هم رعایت نمی کنند.
خوب در مجموع این عملیات چهره ی واقعی ایالات متحده را به عنوان کشوری زورگو و جنگ طلب و حامی تروریست ها نشان می دهد.متاسفانه اروپا نیز با پیروی از آمریکا کارنامه ای بهتر از آن ندارد.
پس آیا باید نتیجه گرفت که دوران دموکراسی به پایان رسیده است و دموکراسی یک پرانتز کوچک در تاریخ ما بوده است ؟
شک نیست که ما در حال گذار به دوران دیگری هستیم ، دورانی که نمی شناسیم ولی علایم نوظهور آن را از قبیل گسترش هوش مصنوعی و فن آوری دیجتال و میلیارد شدن یکشبه امثال ایلان ماسک ، مارک زاکربرگ و بیل گیتس و تاثیر گذاری آنها را بر سیاست شاهدیم . قبلا می گفتند که بانک ها دولت ها را می چرخانند امروز صاحبان ثروت در صحنه هستند و تصمیم های خود را علنی و آشکارا می گویند. آری دوران دیگری آغاز شده است.
دورانی که گویی اخلاق در آن مرده است . کشتار غزه نشان داد که می توان در برابر چشم مردم هر روز مردم بیگناه را کشت و از کشتن آنها لذت برد و اگر یک روز برایشان آب و غذا فراهم شد و کودکان شاد شدند مقامات اسراییل تهدیدشان کنند که بزودی لبخند را از چهره تان خواهیم زدود.
آری الیگارشی نوظهور بسیار سریع پول در می آورد و خواستار تغییر سریع در فرهنگ و قوانین و سیاست است و مرزی را هم نمی شناسد. بسیاری از نشان دادن سلام هیتلری ایلان ماسک شوکه شدند در حالیکه خانم کامیلا هریس هم قبلا چنین سلامی داده بود. در این سقوط هر دو حزب آمریکا سهیم هستند و تفاوتی بین آنها نیست .
پس آیا ما باید دموکراسی را مرده بدانیم و به ظهور نازیسم جدید گردن بنهیم؟
دموکراسی یکی از گرانقدرترین دستاورد بشری است و زود است که چنین قضاوتی کنیم و شاید بتوان گفت هنوز نمرده است بلکه ضعیف شده است و هنوز اروپا سلب مسئولیت از خود نکرده است. ما باید در برابر تهدیداتی که می خواهد آن را پایمال کند موضع بگیریم و آن را افشا کنیم . این وظیفه ای است که بر دوش ما گذاشته شده است . نمی توان تمدن بشری را در برابر وحشیگری افسارگسیخته نوظهور قربانی کرد.
شنبه – ۶ بهمن ۱۴۰۳
2025-01-25
